81. rocznica pierwszej deportacji włoskich Żydów do niemieckiego obozu Auschwitz przypada w środę. 23 października 1943 roku przywieziono do obozu ponad 1 tys. osób. Wydarzenie upamiętniła brzeszczańska Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.
„Wspólnie z Włochem Michele Andreolą zapaliliśmy znicze i złożyliśmy kwiaty przed oryginalnymi kolejowymi wagonami w Miejscu Pamięci na Judenrampe. Stojąc w miejscu, gdzie Niemcy przywozili transporty deportacyjne z okupowanej Europy, uczciliśmy minutą ciszy wszystkie ofiary” – powiedział PAP Dagmar Kopijasz z brzeszczańskiej Fundacji.
Pierwszy transport włoskich Żydów został skierowany do Auschwitz z Rzymu. Z ponad 1 tysięcy mężczyzn, kobiet i dzieci do pracy wybrano 196 osób. Pozostałych zgładzono.
Reżim Benito Mussoliniego, pomimo sojuszu z III Rzeszą, do 1943 roku odmawiał wydania Żydów. Dopiero po jego obaleniu i proklamowaniu - we wrześniu 1943 roku - zawieszenia broni przez nowy rząd Pietro Badoglio, Niemcy zajęli północne i środkowe Włochy. W latach 1943-1944 do Auschwitz deportowano około 7,5 tys. włoskich Żydów.
Judenrampe to torowisko między byłymi obozami Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. Od wiosny 1942 do połowy maja 1944 roku dotarły tam transporty przede wszystkim z setkami tysięcy Żydów. Na rampie lekarze SS przeprowadzali selekcję - zdrowi i silni trafiali pieszo do obozu, a uznanych za niezdolnych do pracy odwożono ciężarówkami do komór gazowych. Od 70 do 75 proc. osób kierowano na natychmiastową zagładę.
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau działa na rzecz ratowania rzeczy, przedmiotów oraz artefaktów związanych z byłym niemieckim obozem i jego podobozami, które znajdują się obecnie w rękach prywatnych. (PAP)
szf/ aszw/