Dwa gdańskie tramwaje, którym uroczyście nadano imiona działaczki opozycyjnej w latach PRL Aliny Pienkowskej oraz działaczki społecznej Olgi Krzyżanowskiej. Fot. PAP/A. Warżawa
Na gdańskie tory wyjechały w czwartek dwa nowe tramwaje, których patronkami zostały działaczki „Solidarności”, bohaterki Sierpnia'80 - Alina Pienkowska i Olga Krzyżanowska.
Uroczystość nadania nowym gdańskim tramwajom Pesa Jazz Duo imion obu działaczek opozycyjnych odbyła się w czwartek na przystanku tramwajowym Nowe Ogrody. Uczestniczyli w niej bliscy patronek, m.in. córka Olgi Krzyżanowskiej - Magdalena Mierzewska, mąż zmarłej w 2002 r. Aliny Pienkowskiej - wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz wraz z córką Kingą, a także prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu Piotr Borawski i przewodnicząca Rady Miasta Gdańska Agnieszka Owczarczak.
Uroczystość wpisała się w obchody Święta Wolności i Demokracji organizowanego w Gdańsku dla uczczenia 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych.
Alina Pienkowska (1952-2002)
"Jesteśmy w trakcie 40. rocznicy strajku sierpniowego. Jedną z jego bohaterek była Alina Pienkowska-Borusewicz. To jedna z tych dzielnych kobiet, które zatrzymały robotników w Stoczni Gdańskiej. Drugą, pani marszałek Olga Krzyżanowska - lekarz medycyny i niezwykła osoba. Pamiętam jedno z jej wystąpień podczas manifestacji w obronie Trybunału Konstytucyjnego na Placu Solidarności. Pani marszałek powiedziała wówczas, że mamy wielką pracę do wykonania- musimy rozmawiać z rodziną, sąsiadem, z drugim człowiekiem i nigdy nie zapomnieć o tym, że nawet jeśli mamy różne poglądy, to wszyscy jesteśmy braćmi i siostrami. Niezależnie od tego, jak bardzo podzielona jest dzisiaj Polska, w okolicy 40-lecia porozumień to motto wyciągniętej ręki powinno nam szczególnie przyświecać"- mówiła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
"Te dwa nowe tramwaje będą przypominały gdańszczanom i wszystkim podróżującym komunikacją publiczną, że swoje losy z Gdańskiej związały dwie piękne kobiety, które miały wpływ na to, jak dzisiaj wygląda to miasto, a także Europa i świat. Z dumą będziemy nazywać kolejne tramwaje imionami szlachetnych bohaterów"- dodała.
Wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz przypomniał, że Pienkowska i Krzyżanowska pracowały w przemysłowej przychodni przy Stoczni Gdańskiej. "Mam nadzieję, że pod takimi patronkami te tramwaje będą miały jak najmniej awarii" - dodał z uśmiechem.
Tramwaje wyruszyły w czwartek z przystanku Nowe Ogrody spod gdańskiego magistratu i od tego czasu będą kursowały na linii Nr 12 na trasie Oliwa-Lawendowe Wzgórze. W kolejnych dniach będą wyjeżdżały również na inne trasy w mieście.
Zmarła Olga Krzyżanowska
Nowe Pesy Jazz Duo to pojazdy dwukierunkowe, mogą pomieścić ponad 200 osób. Znajdują się w nim opisy w alfabecie Braille’a, kabina motorniczego wyposażona jest w defibrylator, w poręczach umieszone są gniazda USB do ładowania urządzeń mobilnych. Tabory zostały zakupione w ramach przygotowanego przez miasto planu rozwoju komunikacji miejskiej. Łącznie do 2021 roku na gdańskich torach ma się ich pojawić 30 takich tramwajów.
Alina Pienkowska urodziła się 12 stycznia 1952 roku w Gdańsku. Z wykształcenia była pielęgniarką. W końcu lat 70. działała w Wolnych Związkach Zawodowych. W sierpniu 1980 r. była członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. była jedną z czołowych postaci historycznego strajku, sygnatariuszką Porozumień Sierpniowych. Przekazała do Radia Wolna Europa postulaty strajkujących stoczniowców.
Pienkowska była też aktywną działaczką "Solidarności". Z jej listy w latach 1991-93 zdobyła mandat w Senacie. Później, wraz z mężem, związała się z Unią Wolności. W latach 1998-2002 była radną Gdańska. Zmarła 17 października 2002 r. w wieku 50 lat w Gdańsku na chorobę nowotworową. W maju 2006 została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Olga Krzyżanowska urodziła się 10 września 1929 r. w Warszawie. Była córką podpułkownika Aleksandra Krzyżanowskiego (ps. Wilk) - dowódcy Armii Krajowej na Wileńszczyźnie i Janiny Krzyżanowskiej - kapitana Armii Krajowej i komendantki powstańczego szpitala. W czasie II wojny światowej należała do Szarych Szeregów, a za swoją działalność została odznaczona Krzyżem Walecznych.
Po wojnie ukończyła Akademię Medyczną w Gdańsku, pracowała m.in. w szpitalach w Pucku i Gdańsku. W 1980 r. wstąpiła do "Solidarności", zasiadała w Krajowej Komisji Koordynacyjnej Służby Zdrowia.
Od 1989 r. do 2001 była posłem na Sejm, reprezentowała w nim Komitet Obywatelski, Unię Demokratyczną a następnie Unię Wolności. Przez dwie kadencje pełniła funkcję wicemarszałka izby niższej. Między 1990 a 1993 r. reprezentowała też polski Sejm w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy. W 2001 r. została wybrana do Senatu, w którym reprezentowała Blok Senat 2001.
Krzyżanowska działała też m.in. w Kongresie Kobiet, pełniąc w jego gabinecie cieni funkcję "ministra zdrowia". Przez wiele lat była przewodniczącą Rady Fundacji Filmowej Armii Krajowej oraz członkinią rady Fundacji im. Stefana Batorego.
Wśród przyznanych Krzyżanowskiej odznaczeń, poza Krzyżem Walecznych, znalazło się odznaczenie Za Zasługi dla Praw Człowieka przyznawane przez Rzecznika Praw Obywatelskich i Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.(PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ mhr/
