Ambasador RP przy ONZ Krzysztof Szczerski. Fot. PAP/R. Pietruszka
W nowojorskim stowarzyszeniu prawników o specyfice i zagrożeniach Europy Środkowej w kontekście agresji na Ukrainę oraz pomocy USA, mówili w poniedziałek ambasador RP przy ONZ Krzysztof Szczerski i szefowa Instytutu Piłsudskiego Iwona Korga. Podkreślili konieczność czerpania z doświadczeń historycznych.
„Historia jest nauczycielką życia. Polacy są myślącym historycznie narodem. Zawsze myślimy o historii i staramy się z niej wyciągnąć lekcje” – zaznaczył Szczerski.
Ostrzegał, że takich wartości jak wolność czy suwerenność nie można brać za pewnik. W geopolityce Europy Środkowej, dodał, jest to fundamentalna kwestia. Być albo nie być. Jako niedawny przykład podał agresję Rosji na Ukrainę.
W swym wystąpieniu polski dyplomata wskazał na trzy lekcję płynące dla Polski z historii. Ocenił, że w tej części świata appeasement (polityka ustępstw) nie działa w konfrontacji z imperializmem. Jak wyjaśnił takie kraje jak nazistowskie Niemcy, Związek Sowiecki czy Rosja Putina biorą to za przejaw słabości i wykorzystują. Pobudza to „apetyt bestii".
„Historia jest nauczycielką życia. Polacy są myślącym historycznie narodem. Zawsze myślimy o historii i staramy się z niej wyciągnąć lekcje” – zaznaczył Krzysztof Szczerski.
Przywołał zasadę „nic o nas bez nas”. Podkreślił, że stosuje się to także do aliantów, którzy po wojnie wciągnęli Polskę w orbitę Związku Sowieckiego. Inaczej było w przypadku NATO. O przyłączeniu się do paktu obronnego współdecydowali Polacy. Na tym tle Szczerski mówił też o Unii Europejskiej i niezgodzie naszego kraju na żądania kłócące się z kulturą czy tradycjami.
Trzecią lekcję ambasador wiązał z faktem, że region Europy Środkowej jest miarą pokoju i wolności na świecie. Pokazuje to np. napaść Niemiec na Polskę, co przerodziło się w II wojnę światową.
Mówca porównywał sytuację w regionie do niebezpieczeństw życia na krawędzi płyt tektonicznych w Kalifornii. Zauważył jednocześnie, że Polska ostrzegała przed zagrożeniem Ukrainy ze strony Rosji, ale wielu sprzymierzeńców nie chciało tego słuchać.
Prof. A. Nowak: Polska jest dla Rosji albo wasalem, albo wrogiem
Ambasador RP przy ONZ wskazał na fundamentalne znaczenie przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym zasady, że granice nie mogą być zmieniane w rezultacie wojny. Podnosił potrzebę wspólnego budowania bezpieczeństwa, oraz partnerstwa w relacjach międzynarodowych, bez protekcjonalizmu.
Dr Korga powiedziała PAP, że wykład Szczerskiego w amerykańskim stowarzyszeniu prawników (Bar Association) miał na celu wyjście Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku poza krąg stałej publiczności. Z okazji 80. rocznicy założenie polonijnej instytucji opowiadała o jej historii, misji i oddziaływaniu.
W swym wystąpieniu nawiązała do przyjaźni polsko-amerykańskiej i wsparciu USA dla Polaków. Wyszczególniła między innymi kluczowe znaczenie 13. punktu planu pokojowego prezydenta Woodrowa Wilsona dla sprawy polskiej, nowej mapy Europy i niepodległości Polski. Przytoczyła też wysiłki współpracownika amerykańskiego przywódcy, pułkownika Edwarda House.
Dr Korga powiedziała PAP, że wykład Szczerskiego w amerykańskim stowarzyszeniu prawników (Bar Association) miał na celu wyjście Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku poza krąg stałej publiczności. Z okazji 80. rocznicy założenie polonijnej instytucji opowiadała o jej historii, misji i oddziaływaniu.
Prezes Instytutu przypomniała o problemach związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, wytyczeniem granic. W odniesieniu do wojny polsko-bolszewickiej, mówiła o „Eskadrze Kościuszkowskiej” w której walczyli Amerykanie, a stworzył ją kapitan Merian C. Cooper. Przypomniała również o tegorocznej wizycie prezydent USA Joe Bidena w Polsce.
Moderatorem dyskusji była Diane Fener, współprzewodnicząca komisji prawników seniorów.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ wr/ adj/
