Wnętrze Kaplicy Królewskiej w katedrze w Płocku, fot. PAP/Marcin Bednarski
Nie ma wątpliwości, że szczątki pochowane w katedrze w Płocku są szczątkami Piastów - powiedział prof. dr hab. Marek Figlerowicz, przedstawiając w sobotę (10 maja) część wyników prac z projektu badań historycznych, antropologicznych i genomicznych pierwszej dynastii panującej w Polsce.
W dawnym opactwie benedyktyńskim w Płocku odbyła się w sobotę ogólnopolska konferencja naukowa „W poszukiwaniu naszych korzeni. Piastowski Płock”, na której przedstawiono stan badań nad dynastią Piastów, w tym nad największą nekropolią piastowską, która znajduje się w tamtejszej katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
W trakcie konferencji prof. Marek Figlerowicz przedstawił niektóre wyniki badań kierowanego przez niego zespołu w ramach projektu „Dynastia i społeczeństwo państwa Piastów w świetle zintegrowanych badań historycznych, antropologicznych i genomicznych”, który realizowany jest w Instytucie Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk oraz na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W prezentacji zaznaczył, że są to rezultaty prac, które prowadzone były po pobraniu w 2019 r. do badań DNA próbek ze szczątków pochowanych w Kaplicy Królewskiej, jak również w znajdującej się poniżej krypcie płockiej bazyliki. „Nie ma wątpliwości, że szczątki pochowane w katedrze w Płocku są szczątkami Piastów” - podkreślił prof. Figlerowicz.
Odnosząc się do wyników badań swego zespołu, wyjaśnił, że po pobraniu próbek ze szczątków spoczywających w płockiej bazylice datowanie metodą C14 wykazało, że „pasują one idealnie” do okresu wskazywanego w źródłach historycznych, czyli od około 1100 r. do około 1495 r. „To jest dokładnie czas, kiedy Piastowie tutaj byli, kiedy byli tutaj chowani. Wszystko, co znaleźliśmy pochodziło właśnie z tego okresu, z którego powinno pochodzić” - zaznaczył prof. Figlerowicz.
Zwrócił jednocześnie wagę, że badania antropologiczne potwierdziły znany z przekazów historycznych wiek osób w chwili ich śmierci, natomiast badania DNA wykazały „relacje, jakie powinniśmy obserwować pomiędzy członkami jednej rodziny”. „Ustaliliśmy stopień pokrewieństwa pomiędzy tymi próbkami i ku naszemu zadowoleniu wyszło, że rzeczywiście co najmniej w kilku przypadkach istnieje pokrewieństwo” - dodał prof. Figlerowicz.
Zastrzegł, że przed publikacją obejmującą cały projekt badawczy, w tym z prac prowadzonych w innych miejscach w Polsce, gdzie pochowani są Piastowie, nie może ujawnić bardziej szczegółowych wyników, które udało się uzyskać.
Konferencja naukowa „W poszukiwaniu naszych korzeni. Piastowski Płock” odbyła się w ramach obchodów 950-lecia diecezji płockiej. Jej powstanie wiąże się z utworzeniem przez legatów papieża Grzegorza VII w 1075 r. pierwszego biskupstwa na Mazowszu. Dla upamiętnienia tego wydarzenia Kuria Diecezjalna Płocka zaplanowała cykl wydarzeń, zarówno liturgicznych, jak i dotyczących dziedzictwa kulturowego. Główna uroczystość odbędzie się w Płocku na 7 czerwca tego roku, w wigilię Zesłania Ducha Świętego. Obchody jubileuszowe potrwają do 2026 r.
Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku, wybudowana przez biskupa Aleksandra z Malonne w latach 1130-1144, jest jedną z pięciu najstarszych w kraju, a także jedną z trzech, gdzie spoczywają polscy władcy. Bazylika ta uznawana jest też za największą nekropolię Piastów.
W tamtejszej Kaplicy Królewskiej znajduje się sarkofag książąt Władysława I Hermana (1043-1102) oraz jego syna Bolesława III Krzywoustego (1086-1138) za panowania których Płock był stolicą Polski. Według źródeł historycznych w krypcie poniżej pochowanych jest 14. mazowieckich książąt, w tym m.in. Bolesław IV Kędzierzawy (1122-1173), Konrad I Mazowiecki (1187-1247), Bolesław II Płocki (1251-1313), Siemowit III Starszy (1320-1381) i Janusz II Mazowiecki (1455-1495), a także księżniczka Gaudemunda-Zofia (zm. 1288 r.), córka Wielkiego Księcia Litwy Trojdena, żona Bolesława II Mazowieckiego (1251-1313).
Kaplica Królewska płockiej katedry została gruntownie odrestaurowana w latach 2016-2017. Prace polegały m.in. na odnowieniu nagrobka z 1825 r., który wykonany został przez znanego wówczas architekta Zygmunta Vogla. Odnowiono także pochodzące z początku XX wieku malowidła ścienne, autorstwa Stanisława Drapiewskiego, Czesława Idźkiewicza i Nicolasa Bruchera oraz XVIII-wieczną posadzkę i zdobioną kratę wejściową.
W kwietniu 2018 r. górujące nad doliną Wisły płockie Wzgórze Tumskie, gdzie wznosi się bazylika, decyzją prezydenta Andrzeja Dudy, zostało wpisane na listę Pomników Historii. (PAP)
mb/ drag/
