Centrum Pamięci o Holokauście „Babi Jar” poinformowało, że grupie badaczy udało się zebrać imiona ponad jednej trzeciej ludzi, którzy zginęli w kijowskim Babim Jarze w okresie niemieckiej nazistowskiej okupacji. Odtworzono dane ponad 28 tys. ofiar.
Oprócz imion i nazwisk ofiar ekspertom udało się zgromadzić informacje o miejscu narodzin, zamieszkania, pracy i warunkach śmierci części ofiar. W ramach trwającego od prawie 1,5 roku badania ustalono też etniczną i społeczną przynależność części zabitych - pisze we wtorek agencja Interfax-Ukraina.
Wśród 28 017 zidentyfikowanych ofiar największą grupę - 24 913 - stanowili Żydzi. 1003 ustalonych ofiar to Ukraińcy, 407 - Rosjanie, 27 - Białorusini, 22 - Polacy, dziewięć - Ormianie, siedem - Niemcy, sześć - Tatarzy, cztery - Romowie, a dziewięć to przedstawiciele innych grup. W dokumentach około 1,6 tys. osób nie była podana narodowość.
"Celem Centrum Pamięci o Holokauście +Babi Jar+ jest odtworzenie informacji o każdym zabitym w Babim Jarze oraz o ich bliskich i osobach, które mieszkały w Kijowie w tym czasie. Przez półtora roku nasi badacze przywrócili pamięć o ponad jednej trzeciej ofiar Babiego Jaru. Przeprowadzając systemową pracę badawczą, chcemy przywrócić pamięć o wszystkich zmarłych" - podkreśliła zastępczyni dyrektora centrum Anna Furman.
Badacze przywracają imiona ofiarom w ramach projektu "Imiona". Jak czytamy na stronie internetowej centrum, "tragedia Babiego Jaru polega też na tym, że wiele ofiar do dziś pozostaje bezimiennymi". "Naziści próbowali ukryć swoją zbrodnię, sowieckie władze z powodów ideologicznych najpierw milczały, a później zniekształcały te wydarzenia" - zaznaczono.
Kijowski Babi Jar jest jednym z symboli Holokaustu. 29 września 1941 roku, niedługo po zajęciu Kijowa przez wojska hitlerowskie, Niemcy zebrali przebywających w Kijowie Żydów, po czym nakazali im marsz w kierunku wąwozu Babi Jar. Na miejscu Żydów dzielono na 10-osobowe grupy i zabijano z karabinów maszynowych. W ciągu zaledwie dwóch dni - 29 i 30 września 1941 roku - niemieckie grupy operacyjne (Einsatzgruppen) rozstrzelały tam, według niemieckich raportów, 33 771 osób. Kolejne egzekucje trwały do 11 października. W tym czasie zabito jeszcze ok. 17 tys. Żydów.
Na miejscu kaźni w Babim Jarze Niemcy stworzyli obóz koncentracyjny, w którym więziono m.in. Ukraińców, Polaków, Rosjan i Romów. Do 1943 roku, kiedy do Kijowa wkroczyła Armia Czerwona, w obozie tym zamordowano około 30 tys. osób. Według różnych źródeł ogólna liczba rozstrzelanych w Babim Jarze w latach 1941-1943 waha się w granicach 100-150 tys. osób. Centrum Pamięci o Holokauście "Babi Jar" pisze, że liczba rozstrzelanych przez nazistów wynosi od 70 do 100 tys.; podkreśla, że zabito prawie wszystkich Żydów mieszkających w Kijowie.
Z Kijowa Natalia Dziurdzińska (PAP)
ndz/ akl/