Kobiety odegrały rolę kluczową w czasie II wojny światowej i później, kiedy walczyliśmy z okupantem sowieckim - powiedział dyrektor lubelskiego oddziału IPN dr Robert Derewenda podczas otwarcia wystawy "Kobiety Niezłomne" w Lublinie.
Wystawę prezentującą sylwetki siedmiu kobiet - żołnierzy, łączniczek, wywiadowców, sanitariuszek i współpracowniczek oddziałów partyzanckich polskiego podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie - otwarto w środę przed budynkiem Archiwum IPN przy ul. Staszica w Lublinie.
Dyrektor lubelskiego IPN podczas inauguracji przyznał, że kobiety w podziemiu niepodległościowym wykonywały szczególnie ważne zadania. "Kobiety odegrały rolę kluczową w czasie II wojny światowej i później, kiedy walczyliśmy z okupantem sowieckim. Nie tylko były sanitariuszkami, ale przede wszystkim łączniczkami" – powiedział Derewenda.
Jak wskazał, to kobiety przenosiły meldunki z najważniejszymi informacjami i od nich zależało życie partyzantów. "Zatrzymanie łączniczki i jej zdrada oznaczałaby pozyskanie informacji o ukrywającym się oddziale" – wyjaśnił dodając, że były one szczególnie narażone na denuncjacje i tortury.
"Kiedy zostały zatrzymane przez Niemców czy Sowietów to robili oni wszystko, aby wydobyć cenne informacje z łączniczek. Dlatego odznaczały się szczególną odwagą w czasie II wojny światowej" – podkreślił.
Mówiąc o pochodzeniu kobiet walczących w oddziałach partyzanckich stwierdził, że wywodziły się z różnych grup społecznych. "Wychowanie, jakie odebrały w 20-leciu międzywojennym było kluczowe. Bardzo często zawdzięczały je rodzicom, dziadkom, środowisku, w którym się wychowywały czy też grupom harcerskim" – powiedział.
"Okupanci wiedzieli, że jeżeli pozostawią przy życiu te niezłomne kobiety, to one będą kształtowały kolejne pokolenia, które będą walczyły o wolną i suwerenną Rzeczpospolitą" – wyjaśnił.
Wystawa "Kobiety Niezłomne" prezentuje sylwetki kobiet represjonowanych w latach 1944-1956 przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa z powodu swojej działalności niepodległościowej: Aleksandry Waśkowicz ps. "Małgosia" (1927-2010), Janiny Kuligowskiej-Cel ps. "Wiąz", "Niusia" (1924-1988), Izabelli Kochanowskiej ps. "Błyskawica" (1926-2016), Genowefy Wnuk-Jarosz ps. "Ciotka" (ur. 1923), Teresy Partyki-Gaj ps. "Kotwica" (ur. 1926), Barbary Nagnajewicz-Woś ps. "Krysia" (1923-2010), Krystyny Wiśniewskiej ps. "Dzikuska" (ur. 1924).
Wystawę przygotował oddział IPN w Lublinie.(PAP)
Autor: Piotr Nowak
pin/ dki/
