Powstańcy śląscy z 2. Baterii I Dywizjonu Artylerii. Fot. IPN
IPN upamiętnił w środę w Olsztynie powstańca śląskiego Edwarda Białeckiego. Uroczystość oznaczenia znakiem pamięci "Tobie Polsko" jego grobu na cmentarzu komunalnym w Olsztynie odbyła się w ramach akcji "Wszyscy jesteśmy ze Śląska!"
Jak przekazała delegatura IPN w Olsztynie, Edward Białecki był jednym z kilkudziesięciu tysięcy powstańców walczących o polskość Górnego Śląska. Urodził się 13 października 1902 r. w Morawskiej Ostrawie (obecnie część miasta Ostrawa, Czechy).
Kanonier Edward Białecki był uczestnikiem III powstania śląskiego. Służył w 2. Baterii Artylerii Górnośląskich Wojsk Powstańczych od 9 maja do 2 lipca 1921 r. Jako uczeń 6 klasy gimnazjum realnego w Zakopanem wraz z szesnastoma uczniami tej szkoły zgłosił się do oddziału por. Jerzego Lgockiego. Uczestniczył m.in. w walkach w miejscowościach: Ujazd, Sławęcice, Zalecie, Lichynia, Ruda Śląska oraz Góra św. Anny.
Według informacji uzyskanych z Wojskowego Biura Historycznego: „Pomimo kalectwa cywilnego zgłosił się jako ochotnik do powstania śląskiego, w którym brał czynny udział od 9 maja 1921 do 1 lipca 1921. Pełnił służbę frontową z 2 bat. I. Dyonu W.P. pod dowództwem kpt. Lgockiego, por. Kuźniaka i ppor. Zelcera [Kazimierz Zeltzer]. Wyratował czołówkę amunicyjną od wpadnięcia w ręce nieprzyjaciela ze stacji w Szwalęcicach [Sławęcice] podczas odwrotu w dniu 3 czerwca 1921 r. Po demobilizacji powstania został zwolniony w dniu 2 lipca 1921 w Oświęcimiu”. Po II wojnie światowej trafił do Olsztyna, gdzie zamieszkał.
Zmarł 12 marca 1967 r. w Olsztynie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Olsztynie przy ul. Poprzecznej 9B (sektor 10, rząd 6, grób nr 27).
Uroczystość w Olsztynie została zorganizowana w ramach akcji „Wszyscy jesteśmy ze Śląska!”, której inauguracja miała miejsce 13 maja 2025 r. w woj. łódzkim i mazowieckim. Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach wyruszyło w Polskę oznaczać znakiem pamięci „Tobie Polsko” groby uczestników powstań śląskich. W ciągu tego roku przedstawiciele IPN odwiedzają 16 województw. Przedsięwzięcie ma przypomnieć bezprecedensowe na miarę historii Polski wydarzenia, jakim były trzy powstania podjęte w latach 1919-1920-1921.
IPN przekazał, że poprzez przybliżenie nietuzinkowych postaci powstańców śląskich, Instytut chce pokazać jak wydarzenia historyczne i losy osób z nimi związanych, łączyły i wciąż łączą różne regiony Polski. Instytut przypomina, że "jakkolwiek potoczyły się losy tych, którzy w chwili próby stanęli z bronią w ręku w obronie polskości Śląska to Ojczyzna o nich nie zapomniała". (PAP)
ali/ aszw/
