Rynek Główny w Krakowie, fot. PAP/Ł. Gągulski
Wojewódzki konserwator zabytków pozytywnie zaopiniował koncepcję nowych nasadzeń drzew na Rynku Głównym w Krakowie przygotowaną przez specjalistów z Politechniki Krakowskiej. Rośliny pojawią się w związku ze zwycięskim projektem budżetu obywatelskiego; pierwsze nasadzenia planowane są wiosną 2026 r.
Opracowanie przygotowane przez interdyscyplinarny zespół z PK zakłada pojawienie się nowych drzew na płycie Rynku Głównego, m.in w okolicach kościoła św. Wojciecha, Wieży Ratuszowej, wzdłuż pierzei placu czy w okolicy fontanny.
Jak ocenił zastępca prezydenta Krakowa Stanisław Mazur podczas czwartkowego briefingu, przygotowanie koncepcji i pozytywna opinia dla niej wydana przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, to ważny krok w kierunku zazielenienia największego placu w mieście.
„Dzięki rzeczowej i bardzo szczegółowej pracy zespołu ekspertów udało nam się stworzyć takie warunki, które sprawiły, że pozyskaliśmy pozytywną opinię konserwator zabytków. To oznacza także, że uda nam się zrealizować wolę mieszkańców wyrażoną w budżecie obywatelskim, jednocześnie zachowując historyczny charakter serca naszego miasta” – wskazał Mazur.
Jak przypomniał, opinia konserwatora będzie potrzebna do opracowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej oraz uzyskania niezbędnych pozwoleń, co planowane jest do października 2025 r. Sama realizacja pierwszych nasadzeń planowana jest na wiosnę 2026 r.
Kierownik zespołu badawczego, dr inż. Wojciech Bobek z Katedry Architektury Krajobrazu na Wydziale Architektury PK przypomniał, że badania prowadzona są od czerwca br. we współpracy z Zarządem Zieleni Miejskiej. Wykorzystywano do nich m.in. georadary, drony i specjalistyczne skanery.
Jak tłumaczyli autorzy opracowania, pod szczególną uwagę wzięto ochronę ukrytych pod ziemią reliktów, zabytkową strukturę otoczenia, wpływ na panoramę i kompozycję przestrzeni, a także dobór nasadzeń uwzględniających historię rynku oraz współczesne wyzwania, związane ze zmianami klimatu.
Ostatecznie zadecydowano, że drzewa mogą zostać posadzone w kilku lokalizacjach. Jest to otoczenie kościoła św. Wojciecha, gdzie różne gatunki drzew rosną prawdopodobnie od około 200 lat, a najstarsze drzewo spośród tych rosnących na Rynku - dąb – znajduje się właśnie w tamtym miejscu. Pod nasadzenia wskazano także: okolice Wieży Ratuszowej, przestrzeń wzdłuż pierzei rynku oraz sąsiedztwo fontanny. Możliwy jest także szpaler drzew po zachodniej stronie rynku. Drzewa będą sadzone na podstawie badań georadarowych, by nie naruszać podziemnych reliktów.
Eksperci wskazali pięć gatunków drzew, które najlepiej odpowiadają specyficznym wymaganiom tego miejsca. Pierwszym z nich jest robinia biała „Unifoliola”, drzewo o tradycji obecności na rynku, które dobrze radzi sobie w warunkach miejskich. Kolejny to klon polny „Elsrijk”, rodzimy gatunek odporny na suszę i zasolenie. W otoczeniu kościoła św. Wojciecha pojawi się dąb szypułkowy „Monument”, w formie kolumnowej, ceniony za trwałość i mniejsze wymagania przestrzenne. Po wschodniej stronie Sukiennic zaplanowano lipy – drobnolistną („Greenspire”, „Brabant”) oraz srebrzystą. „To gatunki o wielowiekowej tradycji w polskim krajobrazie” – podkreślili autorzy.
„W sadzeniu drzew na Rynku Głównym nie chodzi o ilość, lecz o jakość. Bardzo ważne jest przygotowanie miejsc – drzewa muszą mieć stworzone warunki, które pozwolą im przetrwać wiele pokoleń” – zaznaczył kierownik zespołu ekspertów.
Projekt „Posadźmy drzewa na Rynku Głównym” zakładający zazielenienie głównego placu Krakowa okazał się jednym ze zwycięskich zadań w edycji miejskiego budżetu obywatelskiego z 2022 r.
„Chcemy, żeby na Rynek Główny po kilkudziesięciu latach wróciły drzewa. Nasadzenia zapewnią trochę cienia oraz sprawią, że w ciepłe dni plac nie będzie już betonową patelnią, która staje się jednym z najgorętszych miejsc w mieście” – argumentował swój wniosek projektodawca Krzysztof Kwarciak.(PAP)
rgr/ dki/
