Ulice i budynki w śląskich miastach, a także m.in. szczyt Rysów, ozdobiły przed przypadającym w środę Dniem Śląskiej Flagi żółto-niebieskie barwy tego regionu. Święto to jest obchodzone w rocznicę uchwalenia Statutu Organicznego Województwa Śląskiego; w tym roku jest to już 100. rocznica.
Statut Organicznego Województwa Śląskiego nadawał przed wojną temu regionowi autonomię. Nawiązujące do daty uchwalenia dokumentu święto śląskiej flagi zaproponował kilka lat temu ówczesny poseł, obecny senator Marek Plura (KO), znany m.in. ze starań o uznanie języka śląskiego za język regionalny.
W tym roku Plura i stowarzyszenie Ślonsko Ferajna zaprosili na obchody święta w formie happeningów: rano wieszali śląskie flagi na zabytkowym katowickim osiedlu Nikiszowiec, przed południem rozdali sto śląskich flag na katowickim rynku, a w południe rozpoczęli sesję zdjęciową z wielką śląską flagą w Strefie Kultury w Katowicach – idąc od Spodka po Muzeum Śląskie.
Do wywieszania śląskiej flagi zachęcał też przed sobotnim Marszem Autonomii, odbywającym się co roku w weekend przed rocznicą uchwalenia Statutu, jego organizator, Ruch Autonomii Śląska. W środę po południu RAŚ podał m.in. w swoich mediach społecznościowych, że śląskie flagi zawisły przed magistratami Rudy Śląskiej czy Zabrza.
Chorzowski samorząd przekazał na swym facebookowym profilu, że tego dnia kilkadziesiąt śląskich flag przyozdobiło główny deptak tego miasta – ul. Wolności. Prócz tego na tamtejszym urzędzie miasta zawisła flaga Województwa Śląskiego – niebiesko-żółto-niebieska.
Już w poprzednich dniach RAŚ w swoich mediach społecznościowych pokazywał zdjęcia śląskiej flagi o powierzchni kilku metrów kwadratowych zatkniętej na jednym z trzech szczytów charakterystycznej, widocznej z wielu miejsc regionu, hałdy kopalnianej w miejscowości Czerwionka-Leszczyny.
W środę wieczorem natomiast rybnicki poseł Lewicy Maciej Kopiec rozesłał materiał, na którym wraz ze swoimi współpracownikami wnosi śląską flagę na najwyższy szczyt w Polsce – Rysy. Jak zapowiedział Kopiec w nagraniu umieszczonym na youtube, śląską flagę, która była na Rysach, będzie chciał przekazać na licytację na najbliższy finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
Statut Organiczny Województwa Śląskiego sformułowała ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r. Była to pierwsza w II Rzeczypospolitej ustawa konstytucyjna – uchwalona jeszcze przed konstytucją dla całej Polski. Autonomię nadano Górnemu Śląskiemu w obliczu zbliżającego się plebiscytu, który miał zdecydować o przynależności państwowej tego regionu.
100 lat temu utworzono Sejm Śląski
Statut nadawał ówczesnemu województwu śląskiemu szeroką autonomię w wielu dziedzinach życia. Na jego mocy m.in. powołano Sejm Śląski, uchwalający własny budżet, który zasilał Skarb Śląski. Tekst statutu zawierał 45 artykułów. Podczas prac nad nimi dążono do zachowania równowagi między samorządnością regionu a zwierzchnictwem władzy państwowej.
Autonomiczne woj. śląskie przestało działać we wrześniu 1939 r. wraz z okupacją i przyłączeniem do III Rzeszy, a formalnie – 6 maja 1945 r., kiedy komunistyczna Krajowa Rada Narodowa zniosła autonomię. Obecnie do przedwojennego wzorca autonomii odwołują się środowiska postulujące m.in. zwiększenie zakresu samorządności regionu i większą rolę edukacji regionalnej.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/aszw/
