Franciszek Lessel (1780-1838) - portret. Źródło: Patachonf, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons
Decyzją mazowieckiego wojewódzkiego konserwatora zabytków Marcina Dawidowicza, do rejestru został wpisany nagrobek Franciszka Lessela z 1838 r., położony na cmentarzu rzymsko-katolickim w Ostrołęce n. Pilicą (gm. Warka, pow. grójecki). Lessel był uczniem Josepha Haydna.
W uzasadnieniu decyzji konserwator wskazał, że pomnik nagrobny Lessela to najstarszy zachowany nagrobek znajdujący się na cmentarzu w Ostrołęce.
Franciszek Lessel był muzykiem, kompozytorem i uczniem Josepha Haydna, który w latach 1823-1836 zarządzał należącymi do księżnej Marii Wirtemberskiej dobrami Pilica.
Wieloletni związek Lessela z regionem sprawił, że pomimo jego przeprowadzki do Piotrkowa Trybunalskiego, zmarły pochowany został na terenie sąsiadującego z Pilicą cmentarza w Ostrołęce.
Wpisany do rejestru nagrobek jest przykładem typu nagrobka cokołowego, z szeroką płytą oraz popularnym jeszcze w I poł. XIX w. postumentem, który w kolejnych dziesięcioleciach zastąpiły pionowe płyty nagrobne.
„Pomimo uszkodzeń (brak zwieńczenia w kształcie krzyża) dzieło wyróżnia przemyślana kompozycja, dobre proporcje oraz staranność opracowania detalu o dekoracyjnej klasycyzującej formie. Jest ponadto niezwykle ciekawym przykładem ówczesnych tendencji w zakresie upamiętnienia zmarłych i stanowi źródło wiedzy na temat form i typów nagrobków na południowym Mazowszu” - zaznaczył konserwator.
Dodał, że wysoki poziom artystyczny i wykonawczy przedmiotowego obiektu może stanowić przyczynkiem do badań warsztatów kamieniarskich działających w tym czasie w regionie, lub, co bardziej prawdopodobne, praktyki zamawiania pomników nagrobnych w większych miejscowościach.
Nagrobek Franciszka Lessela (1780-1838) zlokalizowany jest w południowo-wschodniej części cmentarza parafialnego w Ostrołęce n. Pilicą, po południowej stronie alei głównej. Jest wolnostojący, wykonany z piaskowca szydłowieckiego, o wymiarach 225 x 120 x 215 cm.
Składa się z dwóch elementów: płyty nagrobnej obwiedzionej opaską oraz usytuowanego przy jej krawędzi postumentu o szerokim cokole zwieńczonego krzyżem (niezachowany).
Forma architektoniczna nagrobka utrzymana jest w stylistyce klasycystycznej. (PAP)
mas/ dki/
