Brama b. niemieckiego obozu Auschwitz. Fot. PAP/A. Grygiel
Nowa wystawa główna w Muzeum Auschwitz w całości będzie gotowa w 2030 roku – dowiedziała się PAP od rzecznika muzeum Bartosza Bartyzela. Obecnie placówka ogłosiła przetarg na remont i konserwację pierwszych bloków poobozowych w byłym niemieckim KL Auschwitz I.
Bartosz Bartyzel poinformował, że muzeum ogłosiło przetarg na remont, konserwację dwóch poobozowych bloków o numerach 8 i 9, oraz wykonane w nich jednej z trzech części nowej ekspozycji. Poświęcona ona będzie doświadczeniom więźniów Auschwitz.
Termin składania ofert upływa 5 czerwca. Wykonawca, z którym podpisana zostanie umowa, na wywiązanie się z niej będzie miał 2 lata.
Nowa ekspozycja podzielona będzie na trzy części. W pierwszej przybliży sprawców, obóz jako instytucję, a także logistykę i planowanie zmiany obozu koncentracyjnego w ośrodek zagłady Żydów w komorach gazowych. Druga podejmie temat Zagłady widzianej z perspektywy ofiar. Wyeksponowane zostaną prywatne przedmioty przywiezione do obozu przez deportowanych Żydów. Trzecia skupi się na więźniach obozu koncentracyjnego i ukazaniu zaplanowanej przez Niemców dehumanizacji.
Muzeum w lutym 2021 roku zawarło już umowę z pracownią architektoniczną, która wykonała dokumentację projektową przebudowy i prac konserwatorskich pierwszych dwóch bloków.
"Planujemy w 2025 roku zakończyć etap I, czyli wystawy w blokach 8 i 9. Będą omawiały one doświadczenia więźniów w obozie" – powiedział Bartosz Bartyzel.
Geneza i powstanie KL Auschwitz
Ta część ekspozycji ukaże obóz z perspektywy więźnia, który podlega procesowi całkowitego uprzedmiotowienia, wykorzystania jako niewolniczej siły roboczej, doprowadzenia do całkowitego wycieńczenia i w przeważającej większości do śmierci. Osią narracji będzie polityka dehumanizacji realizowana przez załogę SS, która z człowieka próbowała dzień po dniu zrobić jedynie numer, depcząc jego godność, zanim go jeszcze nie zniszczyła fizycznie. Narracja oparta będzie w dużej mierze na świadectwach ocalałych, na przedmiotach obozowych oraz fotografiach osób osadzonych.
Bartosz Bartyzel poinformował PAP, że dwa pozostałe etapy mają zostać zrealizowane w kolejnych latach. "Etap II, czyli bloki 6 i 7, w których ekspozycje poświęcone będą Zagładzie, ma zostać zakończony w 2027 roku. Etap III – bloki 4 i 5 z wystawą opisującą obóz jako instytucję – w roku 2030" – oznajmił rzecznik Muzeum Auschwitz.
Nowa ekspozycja podzielona będzie na trzy części. W pierwszej przybliży sprawców, obóz jako instytucję, a także logistykę i planowanie zmiany obozu koncentracyjnego w ośrodek zagłady Żydów w komorach gazowych. Druga podejmie temat Zagłady widzianej z perspektywy ofiar. Wyeksponowane zostaną prywatne przedmioty przywiezione do obozu przez deportowanych Żydów. Trzecia skupi się na więźniach obozu koncentracyjnego i ukazaniu zaplanowanej przez Niemców dehumanizacji.
Ekspozycja powstanie na parterach sześciu bloków byłego niemieckiego obozu Auschwitz I, oznaczonych numerami od 4 do 9. Między innymi poprawi to jej dostępność dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Wykonywana będzie etapami, żeby możliwie jak najmniej wpłynęło to na ruch zwiedzających.
Zmianę ekspozycji głównej, która z korektami istnieje od 1955 r., wymusiły przede wszystkim rozwój badań na temat historii Auschwitz oraz wymiana pokoleniowa wśród odwiedzających były niemiecki obóz. Istotne jest też, że do Muzeum przyjeżdżają zwiedzający z różnych przestrzeni geograficznych i kulturowych.
Zmianę ekspozycji głównej, która z korektami istnieje od 1955 r., wymusiły przede wszystkim rozwój badań na temat historii Auschwitz oraz wymiana pokoleniowa wśród odwiedzających były niemiecki obóz. Istotne jest też, że do Muzeum przyjeżdżają zwiedzający z różnych przestrzeni geograficznych i kulturowych. Obecna wystawa kładła akcent na masowość zbrodni dokonanej przez Niemców. W nowej narracja zostanie poszerzona o losy jednostki i indywidualny wymiar zbrodni.
Niemieckie obozy koncentracyjne i zagłady
Pierwsze prace nad nową wystawą ruszyły jeszcze w 2008 r. Wówczas powstała wstępna koncepcję, która jest dziełem pracowników Muzeum współpracujących z ekspertami m.in. ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemiec i Izraela.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. Były obóz w 1979 r. został wpisany, jako jedyny tego typu obiekt, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.(PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ mark/
