Centrum Dowodzenia Twierdza Przemyśl. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Niemal 12,5 mln zł kosztowało Centrum Dowodzenia–Twierdza Przemyśl. To instytucja, która ma zachęcać do zwiedzania obiektów wchodzących w skład przemyskiej twierdzy. Obiekt zlokalizowany jest przy stoku narciarskim w Przemyślu i w czwartek został uroczyście otwarty.
Jak powiedział podczas uroczystości prezydent Przemyśla Wojciech Bakun, budynek, w którym powstało centrum, przez 10 lat „straszył mieszkańców” - stał nieczynny i był niedokończony.
„Kiedy zaczęliśmy starać się o pozyskanie środków norweskich, pojawiła się pewna myśl, że obiekt nie może służyć tylko do obsługi stoku narciarskiego, bo tej zimy to my w sumie mamy miesiąc lub dwa, a przez pozostały czas obiekt święciłby pustkami” – dodał Bakun. To dlatego, jak mówił, samorząd zdecydował, aby zlokalizować w nim instytucję, które przyciągać będzie turystów przez cały rok i będzie „bazą wypadową do zwiedzania Twierdzy Przemyśl”.
Obecny na uroczystości prezes Związku Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl Mirosław Majkowski powiedział, że Centrum Dowodzenia „to jeden z kluczowych puzzli całej układanki”. „Bo jeżeli mówimy o Twierdzy Przemyśl jako produkcie turystycznym, który ma być takim bodźcem rozwojowym zarówno miasta, jak i powiatu przemyskiego to otwarte dziś centrum jest takim jednym z najważniejszych punktów tej całości” – mówił. Majkowski zaznaczył, że konieczne są kolejne inwestycje, część z nich związek gmin fortecznych już prowadzi.
Na parterze są m.in. sale multimedialne, które prezentują historię powstania Twierdzy Przemyśl, jest też kino 5D. Ekspozycje są prezentowane za pomocą makiet, hologramu, jest również zrekonstruowany wagon kolejowy z epoki, są również lunety, zdjęcia i filmy archiwalne.
Obiekt, w którym powstało centrum, jest piętrowy, na parterze są m.in. sale multimedialne, które prezentują historię powstania Twierdzy Przemyśl, jest też kino 5D. Ekspozycje są prezentowane za pomocą makiet, hologramu, jest również zrekonstruowany wagon kolejowy z epoki, są również lunety, zdjęcia i filmy archiwalne.
Jedna z sal tzw. „Sala pamięci poległych” jest poświęcona poległym żołnierzom walczącym po obydwu stronach oblężenia Przemyśla podczas I wojny światowej. W sali zainstalowano stanowisko z aplikacją, która umożliwia wyszukanie pochówku konkretnego żołnierza.
Jak powiedział PAP przewodnik po centrum Mateusz Podolak, instytucja ma na celu wprowadzenie zwiedzających w temat I wojny światowej i historii Twierdzy Przemyśl. Zdaniem Podolaka, zadaniem centrum jest przedstawienie historii miasta od początku jego istnienia. „Przemyśl od samego początku był miastem strategicznym. Każdy władca starał się zapanować nad miastem, które dawało szanse ekspansji na kolejne tereny. I od tego zaczynamy” – mówił przewodnik.
Kolejna ekspozycja, jak podał Podolak, przedstawia już twierdzę XIX-wieczną, która odegrała znaczącą rolę na froncie wschodnim podczas I wojny światowej.
Przypomniał, że oblężenie Twierdzy Przemyśl było najdłuższym w czasie całej I wojny światowej.
Przemyśl: odnaleziono pozostałości moździerza z I wojny światowej
„Chcemy przedstawić również historię rozwoju Przemyśla na podstawie twierdzy, bo dzięki wielokulturowości Austro-Węgier z małego miasteczka Przemyśl stał się ważnym ośrodkiem” – powiedział Podolak.
Jak zaznaczył, na ekspozycji prezentowane są również losy żołnierzy, którzy walczyli o twierdzę. Jest też sala, w które za pomocą efektów wizualnych i dźwiękowych prezentowana jest bitwa. „Mamy również salę kinową, gdzie prezentowany jest film pokazujący co się działo z miastem, kiedy kurz walki opadł, kiedy powstała nowa rzeczywistość, czyli Polska odzyskała niepodległość i powstała II Rzeczypospolita” – powiedział Podolak.
Przewodnik przypomniał, że szlak Twierdzy Przemyśl to 15 fortów głównych, połączonych szlakiem. Zaznaczył, że nie wszystkie są w dobrym stanie, ale niektóre są bardzo dobrze zachowane.
W otwartym w czwartek obiekcie znajduje się również m.in. restauracja i taras. Całkowita powierzchnia użytkowa obiektu to ponad 1 tys. mkw.
Inwestycja została dofinansowana ze środków norweskich.
Twierdza Przemyśl to zespół obiektów obronnych znajdujący w Przemyślu i okolicach. Budowę obiektów wchodzących w skład Twierdzy rozpoczęto w latach 1853–1856. Głównym celem Twierdzy miała być obrona Bramy Przemyskiej na styku Kotliny Sandomierskiej i Karpat, którą od stuleci wiódł szlak handlowy z Polski i Rusi na Węgry. (PAP)
huk/ aszw/
