
Polska Grupa Górnicza została partnerem konkursu „Pamiętniki kobiet z rodzin górniczych województwa śląskiego”, który koordynuje Muzeum Górnictwa Węglowego (MGW) w Zabrzu. Spółka apeluje do swoich pracownic o podzielenie się górniczymi doświadczeniami.
Jak wyjaśniało zabrzańskie Muzeum Górnicze, ogłaszając kolejną edycję „Pamiętników kobiet”, chodzi o wypełnianie w przestrzeniach pamięci kulturowej braku literackich przekazów i opowieści kobiet z rodzin związanych z górnictwem węglowym.
O włączeniu się PGG w przedsięwzięcie poinformowała w środę rzeczniczka spółki Ewa Grudniok. „Dzięki projektowi, który zainicjowano w 2022 r., zaczęła się stopniowo zmieniać sytuacja niewidzialności kobiet z rodzin górniczych w kulturowej pamięci regionu” – zaznaczyła rzeczniczka, cytowana w komunikacie.
„Kobiety, których losy przez dekady pozostawały na marginesie opowieści o śląskim górnictwie – mimo ich ogromnego wkładu w życie rodzinne, społeczne i zawodowe – zaczęły odzyskiwać miejsce w historii. Dzięki zgromadzonym wspomnieniom, nagraniom i wystąpieniom medialnym ich głosy wybrzmiały publicznie i zyskały należną im uwagę” – dodała Grudniok.
Inicjatorem i organizatorem projektu było w 2022 r. Stowarzyszenie Ruch Rozwoju Gminy Czerwionka-Leszczyny. MGW sformułowało wówczas apel zachęcający kobiety do napisania pamiętników, argumentując, że w literaturze polsko- i śląskojęzycznej jest niewiele kobiet z rodzin górniczych i brakuje ich głosów w izbach tradycji, zbiorach lokalnych muzeów czy archiwach.
Od tamtego czasu udało się zebrać ponad 50 opowieści; to historie mówione w postaci materiałów dźwiękowych i filmowych. Uczestniczki wystąpiły w telewizjach śniadaniowych, pisano o nich w mediach tradycyjnych i internetowych.
Przedstawiciele MGW są jednak przekonani, że nadal wiele cennych historii pozostaje nieodkrytych. Poszukują więc matek, córek, babć i sióstr – kobiet, które zajmowały się wychowywaniem dzieci i prowadzeniem domu, a także tych, które pracowały przy tym zawodowo. Chodzi o kobiety związane z górnictwem poprzez pracującego w nim męża, ale też te, które pracę zawodową wykonują lub wykonywały w górnictwie i branżach okołogórniczych.
Do swoich pracownic szczególne zaproszenie do udziału w projekcie wystosowała teraz PGG. „Wasze doświadczenia, emocje i wspomnienia mają ogromną wartość. To właśnie Wy współtworzycie dzisiejsze górnictwo – nie tylko poprzez codzienną pracę pod ziemią i na powierzchni, ale także przez zaangażowanie, troskę i nieustanną siłę, którą dajecie swoim społecznościom” – podkreśliła Ewa Grudniok.
„Zachęcamy do podzielenia się swoją codziennością – historiami o dumie i wyzwaniach, świętach i dniach trudnych, pracy zawodowej i życiu domowym. Każda opowieść jest cenna i każda zasługuje na to, by zostać zapamiętaną” – dodała rzeczniczka PGG.
Prace mieszkanek województwa śląskiego z rodzin górniczych i/lub zawodowo związanych z branżą górniczą mogą mieć formę opowieści zapisanych w postaci wydruku, odręcznego pisma lub pliku dźwiękowego. Nabór trwa do końca października br. Opowieści należy wysyłać na adres archiwumwegla@gmail.com lub pocztą tradycyjną na adres placówki.
Partnerami projektu koordynowanego przez PGG są: Uniwersytet Śląski, Polska Grupa Górnicza, Fundacja Rodzin Górniczych. Jednym z partnerów medialnych jest portal: Dzieje.pl. Przedsięwzięcie wspierają środki Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu „Różnorodność Językowa” Instytutu Różnorodności Językowej Rzeczypospolitej.
MGW to największy i najpopularniejszy górniczy kompleks turystyczny w Polsce, w którego skład wchodzą m.in. Kopalnia Guido i Sztolnia Królowa Luiza. Muzeum oferuje m.in. najgłębiej położone w kraju trasy turystyczne, przejażdżkę podwieszaną kolejką, podziemny spływ łodziami czy Carboneum: wystawę o węglu urządzoną w monumentalnej wieży ciśnień.
Muzeum jest instytucją kultury miasta Zabrze współprowadzoną przez samorząd województwa śląskiego (docelowo województwo ma być jedynym organizatorem). Jest operatorem Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, a także Industriady – corocznego święta szlaku, które jest także świętem całego regionu.
Ważnym polem działalności MGW jest nauka. W poprzednich latach muzeum m.in. podjęło projekty digitalizacji dziedzictwa górniczego czy wykorzystania sztucznej inteligencji do analizy dokumentów kopalń (jako kontynuacji digitalizacji). Dołączyło też do partnerów projektu Resilience, którego celem jest zapobieganie i łagodzenie skutków zagrożeń w oparciu o doświadczenia lokalnych społeczności.
Polska Grupa Górnicza jest największym producentem węgla energetycznego w Polsce i Unii Europejskiej, zatrudniającym ok. 35 tys. osób, wśród których kobiety stanowią ok. 10 proc. Na stałe pod ziemią w różnych wyspecjalizowanych funkcjach pracuje ok. 100 kobiet. (PAP)
mtb/mmu/