20 tomów liczyć będzie edycja „Dzieł zebranych” Juliusza Słowackiego zainaugurowana we wtorek przez Państwowy Instytut Wydawniczy. „Dzięki takim projektom możemy coraz lepiej rozumieć nasze narodowe dziedzictwo kulturowe” – ocenił wicepremier, szef MKiDN Piotr Gliński.
Na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się inauguracja projektu nowego wydania "Dzieł zebranych" Juliusza Słowackiego i jednocześnie premiera pierwszych dwu tomów serii - "Korespondencji".
O zaplanowanej na dziesięć lat pracy nad wydaniem dwudziestu tomów "Dzieł zebranych" Juliusza Słowackiego mówił dyrektor PIW dr Łukasz Michalski. "Rozpoczynamy wieloletnią, żmudną pracę, której efektem będzie pierwsze w historii tak kompleksowe ujęcie wszystkich tekstów i innych prac, bo także rysunków i zapisków wszelkiego typu, jednego z największych geniuszy polskiej literatury w najlepszym możliwym obecnie opracowaniu naukowym" - powiedział Michalski.
Dyrektor PIW wskazał, że "państwowe instytucje kultury powołane są do tego, żeby podejmować projekty, których żadna komercyjna instytucja robić nie może, z wielu różnych względów". "Staramy się, mówię o PIW, tę misję realizować" - zapewnił dr Michalski.
Prof. Marek Troszyński z Instytutu Badań Literackich, redaktor naukowy wydania ocenił, że "każde pokolenie powinno podejmować prace poprzedników i próbować pokazać coś nowego, coś od siebie". "W przypadku Słowackiego jest to sytuacja tym bardziej nagląca, że mamy ogromny dystans pomiędzy poprzednimi wydaniami. To jest właściwie trzy pokolenia, 60 lat" - zwrócił uwagę prof. Troszczyński.
Przekazał, że większość twórczości Słowackiego, 80 proc., zachowała się w rękopisach. "To, co znali jego rówieśnicy, to jest zaledwie 20 proc. twórczości" - podał.
List, który do uczestników uroczystości skierował wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, odczytał sekretarz stanu w MKiDN Szymon Giżyński. "Państwowy Instytut Wydawniczy świętuje dziś inaugurację monumentalnego projektu wydania dwudziestotomowej edycji +Dzieł zebranych+ wieszcza narodowego, jednego z najwybitniejszych i najważniejszych poetów w polskim panteonie literackim - Juliusza Słowackiego. To też premierowy wieczór wydania dwóch tomów jego +Korespondencji+" - napisał minister kultury.
Ocenił, że jest to "moment doniosły dla polskiej kultury literackiej". "Twórczość Juliusza Słowackiego, znana wszystkim Polakom już od czasów szkolnych ław, to zbiór nie tylko ogromny, ale i niezwykle zróżnicowany, na który składają się wiersze, dramaty, poematy i powieści poetyckie. Obok znanego wszystkim +Kordiana+, inspirującego kolejne pokolenia +Testamentu mojego+ czy do głębi romantycznej +Balladyny+, znajdują się w nim klejnoty nieraz mniej znane, trudniejsze tak w odbiorze, jak i w dostępie. Dlatego właśnie spójna, całościowa edycja dzieł autora +Lilii Wenedy+, realizowana przez PIW wraz z kilkunastoosobowym zespołem wybitnych historyków literatury z najważniejszych polskich uczelni pod kierownictwem profesora Marka Troszyńskiego, jest tak znaczącym projektem" - wskazał wicepremier Gliński.
Dodał, że "szczególnie ważne jest wydanie - obok utworów literackich - również korespondencji Słowackiego. Dość wspomnieć, że bez listów do Salomei Słowackiej trudno byłoby nam odtworzyć choćby wielką podróż poety na wschód, a zatem czytać +Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu+ czy +Anhellego+, a to przecież tylko jeden z przykładów". "Nawiasem mówiąc, dokładnie tydzień temu dokonaliśmy w Libanie upamiętnienia pobytu Słowackiego na Bliskim Wschodzie w klasztorze maronickim, w którym mieszkał półtora miesiąca" - zwrócił uwagę Gliński.
Wskazał, że "trudno wyobrazić sobie lepszy moment na inaugurację projektu wydania +Dzieł zebranych+ Juliusza Słowackiego, genialnego twórcy polskiego romantyzmu, niż kończący się powoli Rok Polskiego Romantyzmu, ogłoszony przez Sejm RP w dwusetlecie pierwszego wydania +Ballad i Romansów+, tomu poezji Adama Mickiewicza, od którego przyjęło się liczyć początek tej epoki".
"Jego wartości, takie jak duchowość, przywiązanie do tradycji i patriotyzm, są do dziś nieodłącznym elementem tożsamości narodowej Polaków. Podtrzymywanie tego ducha, również poprzez wracanie do dzieł twórców epoki i odczytywanie ich na nowo, to nasz hołd dla wieszczów narodowych, a za ich pośrednictwem dla wszystkich wybitnych artystów, literatów, muzyków i myślicieli czasu, kiedy Polska żyła tylko w ich dziełach i w sercach Polaków. Dzięki projektom takim, jak inaugurowana dziś seria, możemy coraz lepiej rozumieć nasze narodowa dziedzictwo kulturowe" - podkreślił minister kultury.
Partnerem edycji jest Bank Pekao S.A. Prezes Banku Leszek Skiba podziękował PIW za zaproszenie do realizacji tego historycznego projektu. Jak mówił, "rolą banku jest zazwyczaj wydawanie i zarabianie pieniędzy". "Robimy to każdego dnia, po to, żeby wspierać tak ważne inicjatywy" - wskazał Skiba.
Nowa edycja "Dzieł zebranych" ma wypełnić lukę na rynku wydawniczym i umożliwić współczesnemu czytelnikowi dostęp do całej znanej twórczości Juliusza Słowackiego. W ostatnich latach odnalezione zostały rękopisy, zawierające cenne teksty i rysunki.
Jako pierwsze ukazują się tomy XVII i XVIII, czyli "Korespondencja". "To rzecz najpilniejsza, bo wymagająca uzupełnienia i nowej edycji. W dwóch tomach znajdują się dwieście siedemdziesiąt cztery listy poety. Są wśród nich również wcześniej nieznane lub inaczej zaklasyfikowane przez edytorów oraz dwadzieścia sześć listów napisanych przez innych do Słowackiego" - napisano w informacji prasowej PIW.
Prof. Troszyński, cytowany w informacji PIW, napisał: "Największą popularnością cieszyły się listy do matki (ich zaprzysięgłym wielbicielem był Józef Piłsudski). Stanowią one centrum i obejmując przeszło połowę całego zbioru korespondencji, organizują lekturę. W naszej edycji zdecydowaliśmy się jednak nie na tradycyjny układ listów wg adresatów, ale porządek chronologiczny, w którym listy do rodziny i przyjaciół przeplatają się z pismami urzędowymi i typowo użytkowymi. Dzięki temu te same fakty i przeżycia, opisywane w kolejnych listach do różnych osób nabierają dramaturgii i plastyki, a czytelnik zyskuje całościowy ogląd życia poety".
Nad edycją Państwowego Instytutu Wydawniczego czuwa zespół redakcyjny w składzie: Małgorzata Burta, Marek Dybizbański, Rolf Fieguth, Ewa Hoffman-Piotrowska, Elżbieta Kiślak, Tomasz Korpysz, Urszula Makowska, Grzegorz Marzec, Ewa Mirkowska, Małgorzata Nesteruk, Marcin Oleksy, Stanisław Rosiek, Anna Rzepniewska, Mikołaj Sokołowski, Krzysztof Smólski, Marta Sukiennicka, Justyna Zyśk.
Przewidziano klasyczny układ edycji: "Wiersze", "Poematy" (5 tomów, w tym dwa tomy "Króla-Ducha"), "Dramaty" (7 tomów), "Proza literacka i Pisma krytycznoliterackie", "Pisma filozoficzne", "Pisma polityczne i autobiograficzne", "Korespondencja" (2 tomy). Dodatkowo ukaże się tom zawierający rysunki poety oraz jako ostatni tom przewodnik po edycji (indeksy, spisy, konkordancje). (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ aszw/