Z okazji Narodowego Święta Niepodległości prezydent Andrzej Duda wręczył w sobotę w Belwederze odznaczenia państwowe osobom zasłużonym w służbie państwu i społeczeństwu. Rzeźbiarz, autor projektu pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej w Warszawie Jerzy Kalina został odznaczony Orderem Orła Białego.
Jerzy Kalina został odznaczony "w uznaniu znamienitych zasług dla kultury polskiej, za konsekwentne występowanie w obronie prawdy i wolności twórczej w PRL poprzez wybitne i poruszające dokonania artystyczne, za działalność na rzecz suwerennej Rzeczypospolitej".
Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że najwyższe odznaczenie państwowe, Order Orała Białego otrzymał dziś "wybitny, światowej sławy i klasy artysta plastyk, ale także scenarzysta i reżyser".
"Mówię o tej światowej sławie, ale w istocie można zadać pytanie, dlaczego 11 listopada? Także za tę światową sławę, za rozsławianie Rzeczypospolitej poprzez swoją pracę artystyczną. Ale przede wszystkim za zrozumienie i za odwagę; za umiejętność zaznaczenia ważnych dla Polaków rzeczy, także w trudnych czasach" – zaznaczył Duda. Przypomniał, że najsłynniejsza praca Jerzego Kaliny to "Przejście" znana również pod nazwą "Pomnik Anonimowego Przechodnia". "Kiedyś w 1977 r. w nocy z 12 na 13 grudnia postawiony tutaj w Warszawie na skrzyżowaniu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej. Pomnik ludzi przechodzących przez ulicę, ale w jaki specyficzny sposób. Czy może schodzących pod ziemię, w tamtym czasie, kiedy to podziemie się zaczynało po to, by doprowadzić do odzyskania przez Polskę wolności, niepodległości i suwerenności" – zaznaczył Duda.
Zwracając się do Kaliny, prezydent podziękował mu za jego twórczość. "Jest pan pionierem i awangardą" – powiedział.
Jerzy Kalina, zapytany przez dziennikarzy, jakie znaczenie ma dla niego odznaczenie, odpowiedział, że "od tego momentu, wszystko, co będzie robił, będzie tym ważniejsze". Dodał, że "nie marzył o takiej najwyższej formie uznania".
Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski - za wybitne zasługi w pielęgnowaniu pamięci o najnowszej historii Polski i działalność na rzecz środowisk kombatanckich - został odznaczony harcerz i więzień polityczny stalinowskiej Polski mjr Zenon Wechmann. "Myślę, że w dalsze dni żywota będę także działał wśród młodzieży dla dobra pamięci narodu polskiego, wśród tych najmłodszych, wśród pokolenia dalszego" - powiedział, odbierając odznaczenie.
Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w uznaniu wybitnych osiągnięć w pracy duszpasterskiej, za szczególne zaangażowanie w procesach beatyfikacyjnych i kultywowanie pamięci o polskich błogosławionych, prezydent odznaczył ojca Gabriela Bartoszewskiego.
Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski prezydent odznaczył: księdza biskupa Jana Kopca za wybitne osiągnięcia w pracy duszpasterskiej i działalności naukowo-badawczej, za popularyzowanie historii Kościoła w Polsce oraz historyka Jerzego Pietrzaka - za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej.
"105. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości gromadzi nas wszystkich rano tutaj, w tym jakże ważnym, również z punktu widzenia tamtych wydarzeń, miejscu w Belwederze. Tak mocno historycznie związanym z walką o niepodległą Rzeczpospolitą, a potem także i z jej obroną" - powiedział prezydent.
Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali: aktor Wiesław Komasa - za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej, ksiądz Józef Niżnik - za wybitne zasługi w pracy duszpasterskiej, za rozsławianie kultu Świętego Andrzeja Boboli - Patrona Polski oraz historyk Grzegorz Nowik - za wybitne zasługi w działalności na rzecz rozwoju harcerstwa, za pielęgnowanie pamięci historycznej oraz osiągnięcia w pracy naukowej.
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski zostali odznaczeni przedsiębiorca Rafał Brzoska, za wybitne zasługi w działalności na rzecz rozwoju polskiej gospodarki, za działalność społeczną i charytatywną, oraz dziennikarka i filantropka Amma Omenaa Mensah, za wybitne zasługi w działalności filantropijnej i charytatywnej.
Również Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi w podejmowanej z pożytkiem dla kraju działalności publicznej i społecznej, za wkład w umacnianie obronności i bezpieczeństwa państwa, został odznaczony inżynier, urzędnik państwowy Marek Chodkiewicz.
Za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski zostali odznaczeni aktorzy Jarosław Gajewski i Halina Łabonarska.
Za wybitne zasługi dla rozwoju i upowszechniania ampfutbolu, za osiągnięcia sportowe, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, został odznaczony ampfutbolista Marcin Oleksy.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi dla rozwoju polskiej gospodarki i przedsiębiorczości, za działalność filantropijną i społeczną, otrzymał przedsiębiorca Krzysztof Pawiński, natomiast za wybitne zasługi w popularyzowaniu polskiej historii, kultury i tradycji, za działalność na rzecz rozwoju muzealnictwa w Polsce, historyk sztuki Andrzej Szczerski.
Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej zostali odznaczeni obywatele Stanów Zjednoczonych: politolog Joshua Muravchik, w uznaniu wybitnych zasług we wspieraniu przemian demokratycznych w Polsce, za działalność na rzecz wstąpienia Polski do NATO oraz ekonomista Lawrence W. Reed, w uznaniu wybitnych zasług we wspieraniu przemian demokratycznych w Polsce.
"105. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości gromadzi nas wszystkich rano tutaj, w tym jakże ważnym, również z punktu widzenia tamtych wydarzeń, miejscu w Belwederze. Tak mocno historycznie związanym z walką o niepodległą Rzeczpospolitą, a potem także i z jej obroną" - powiedział prezydent. Zaznaczył, że odznaczeni to "zacni rodacy - przyjaciele Polski. Grupa tak bardzo symboliczna z punktu widzenia tego, co dzisiaj znaczy niepodległa Rzeczpospolita".
"Poczynając od tych, którzy walczyli o nią z bronią w ręku, poprzez tych, którzy budują ją i umacniają piórem, dłutem, swoją działalnością artystyczną, swoją działalnością naukową, umacniając ducha i budując to, co ważne dla tej również i duchowej strony naszego narodu, który przecież stanowi tą najważniejszą oś ojczyzny, poprzez tych którzy gromadzą nas społecznie, budując i umacniając polskie harcerstwo, poprzez tych, którzy rozsławiają RP poza jej granicami" - dodał prezydent.
Podkreślił, że sobotnia uroczystość w Belwederze ma swoją symbolikę. "Bo, poza tym wszystkim, co powiedziałem spotykają się tutaj dzisiaj także ci, którzy patrząc w dzieje naszej historii i naszego odzyskiwania niepodległości nie tak dawno, bo 34 lata temu, są i zostali dzisiaj odznaczeni w imieniu Rzeczypospolitej w tym symbolicznym podziękowaniu od nas wszystkich i od Polski za wsparcie dla nas, które było nam wtedy tak potrzebne" - powiedział Andrzej Duda.
"Nasi przyjaciele ze Stanów Zjednoczonych, którzy wspierali nas w tamtej walce, w tamtym czasie pomagając nam i którzy wspierali nas potem, kiedy ubiegaliśmy się o członkostwo w Sojuszu Północnoatlantyckim i dzisiaj, oni spotykają się na tej sali z tymi, którzy pomagają dzisiaj tym, którzy tej pomocy potrzebują" - podkreślił Duda.
Jak zaznaczył prezydent, "pomagają jako Rzeczpospolita Polska, jako my - Polacy, którzy kiedyś otrzymaliśmy pomoc i dzisiaj tą pomoc niesiemy innym tym, którzy pomocy potrzebują". "Dziękuję, że jesteście wszyscy państwo, dziękuję z całego serca w imieniu Rzeczypospolitej. Życzę pięknego, świątecznego dnia. Niech żyje Polska" - powiedział Andrzej Duda.(PAP)
Autorki: Paulina Kurek, Katarzyna Krzykowska, Edyta Roś, Daria Al Shehabi
pak/ ksi/ ero/ dsk/ kmz/ agz/