Nowe logo Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, fot. materiały prasowe
Rozetka w kształcie trefla – pętelka przypominająca nieco liść koniczyny - będzie nowym logo Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu. Od 2026 roku muzeum będzie osobną instytucją kultury Województwa Wielkopolskiego.
Obecnie Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 jest oddziałem Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Trwa reorganizacja dotychczasowej, pięciooddziałowej struktury organizacyjnej WMN. W Poznaniu budowana jest nowa siedziba Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
„Trudno byłoby komunikować w Polsce i w Europie historię naszego zwycięskiego powstania, używając dotychczasowej nazwy i tłumacząc, że jesteśmy Wielkopolskim Muzeum Niepodległości, którego jednym z oddziałów jest Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Reorganizacja, jaką zgodnie z decyzją Samorządu Województwa Wielkopolskiego przechodzi w tym roku nasze muzeum, uprości tę sytuację” – powiedział PAP dyrektor WMN Przemysław Terlecki.
Według planów od stycznia przyszłego roku Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, po wyodrębnieniu pozostałych oddziałów, przekształci się w Muzeum Powstania Wielkopolskiego.
„Przed nami wiele działań i kampanii promocyjnych związanych z budową. Do tego niezbędne i pilne było stworzenie już teraz czytelnego, nowego logo muzeum, które łączyłoby w sobie duży ładunek historyczny i emocjonalny, podkreślający bohaterstwo powstańców z tożsamością naszego regionu” – powiedział Terlecki.
Logo muzeum w nowej odsłonie będzie trefl - zrobiona ze sznurka pętelka przypominająca trochę liść koniczyny - która na mocy przepisów mundurowych wprowadzonych przez generała Józefa Dowbora-Muśnickiego 22 stycznia 1919 roku, znalazła się na rogatywkach żołnierzy Armii Wielkopolskiej.
„Marzy nam się, aby w ciągu kilku lat ten trefl, podobnie jak słynna kotwica Polski Walczącej kojarzona z powstaniem warszawskim, stał się powszechnie rozpoznawalnym symbolem wielkopolskiej, zwycięskiej insurekcji” - powiedział Przemysław Terlecki.
Według twórców nowego logotypu Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 łączy on historyczne znaczenie z nowoczesnym i artystycznym designem, zapewniając jednocześnie funkcjonalność i uniwersalność w komunikacji wizualnej.
Budowa nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 trwa od ponad roku przy Wzgórzu Świętego Wojciecha, u zbiegu ulic Księcia Józefa i Północnej w Poznaniu. Budżet inwestycji wynosi ponad 388 mln złotych. Ekspozycja będzie dziesięciokrotnie większa od obecnego powstańczego muzeum mieszczącego się w poznańskim Odwachu na Starym Rynku. Nowa siedziba ma być gotowa w 2027 roku.
W ostatnich dniach ruszyła sprzedaż kolekcjonerskich cegiełek na budowę muzeum. Wydano je w czterech nominałach: 100, 200, 500 oraz 1000 zł. Widnieją na nich wizerunki postaci zasłużonych dla wielkopolskiej insurekcji: gen. Stanisława Taczaka, gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego oraz Ignacego Jana Paderewskiego. Na cegiełce o wartości 100 zł znalazła się grafika z 1. Pułkiem Strzelców Wielkopolskich.
Rozetka w kształcie trefla stała się jednym z symboli wydarzeń organizowanych w 2018 roku z okazji 100-lecia wybuchu powstania wielkopolskiego. Rozetkę wielkopolską jako element swojej symboliki, umieszczoną na proporcu i odznace pamiątkowej, wykorzystuje 12 Wielkopolska Brygada Obrony Terytorialnej.
Historyk, heraldyk Tadeusz Jeziorowski pisał, że wśród służących w armii pruskiej Wielkopolan niemiecki termin "die Rosette" znany był z języka przepisów wojskowych. Pruska Rosette mocująca podpinkę z boku ówczesnego metalowego hełmu jazdy, miała kształt trójliścia. Przypuszczalnie dlatego, wprowadzając na rogatywki Wojsk Wielkopolskich oznakę w kształcie trefla, też przypinana z boku, określono ją znajomą nazwą „rozetka”.
Oznaka była ze sznurka barwy zielonawej lub dla oficerów srebrnego, z małym guzikiem u dołu, i przyszywana na lewej kwaterze rogatywki. Nasuwano na nią obrączki – znaki stopni, które u starszych szeregowców i podoficerów miały kolor czerwony i biały, u oficerów młodszych - czerwony, u starszych – srebrny, a u generałów – złoty. Noszona była do czasu unifikacji ubioru Wojska Polskiego w maju 1920 roku.
Jeziorowski przypomniał też, że w okresie II RP rozetka zdobiła rogatywki organizacji zrzeszających byłych powstańców i żołnierzy Wojsk Wielkopolskich. W latach 60. XX wieku mundury z rogatywką i rozetką otrzymywali powstańcy zrzeszeni w ZBOWiD.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ich ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)
rpo/ wj/
