Podpisanie umowy z wykonawcą nowej wystawy głównej Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. Źródło: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności
Firma Adventure Ekspozycje zrealizuje wystawę stałą rozbudowywanego właśnie Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności (ŚCWiS), działającego przy katowickiej kopalni Wujek. Otwarcie ekspozycji zaplanowano na grudzień br. – w 40. rocznicę pacyfikacji zakładu.
W poniedziałek w budynku kopalni przedstawiciele spółki i ŚCWiS podpisali umowę w tej sprawie. Dotyczy ona wykonania, zainstalowania i uruchomienia wystawy. To jedno z najważniejszych zadań w ramach trwającej od września 2019 r. rozbudowy Centrum, które będzie kosztowało ponad 16 mln zł.
Przedstawiciele firmy Adventure Ekspozycje zapowiadają, że na powierzchni ponad tysiąca metrów kwadratowych stworzą „spektakularną” wystawę, zaplanowaną jako miejsce pamięci i pomnik ofiar pacyfikacji. „Obok multimedialnych wielkopowierzchniowych widowisk oraz nietuzinkowej scenografii na wystawie znajdziemy pamiątki z tamtego okresu, przyjrzymy się scenie pola bitwy po pacyfikacji, posłuchamy opowieści jej uczestników, poznamy dokładny przebieg wydarzeń. Dużym wyzwaniem będzie umieszczenie na ekspozycji oryginalnego czołgu T-55” – opisują.
Prof. Antoni Dudek: pacyfikacja Kopalni Wujek miała zastraszyć społeczeństwo
Użyczony przez MON czołg stoi od kilku miesięcy przy bramie kopalni. Wcześniej został wyremontowany przez żołnierzy. Podczas pacyfikacji Wujka czołgi rozbiły kopalniany mur, umożliwiając zomowcom wejście na teren zakładu. W operacji używano także T-55.
Jak przypomniał prezydent Katowic Marcin Krupa, który uczestniczył w uroczystości podpisania umowy, przedmiotem działalności ŚCWiŚ jest zachowywanie i upowszechnianie wiedzy o wprowadzeniu w 1981 r. w Polsce stanu wojennego, działalności ruchów opozycyjnych w okresie do 1989 r. i wydarzeniach związanych z pacyfikacją strajków na obszarze obecnego woj. śląskiego oraz o utworzeniu i działalności NSZZ „Solidarność”.
39 lat temu wprowadzono stan wojenny
„Głównym celem przebudowy jest zwiększenie powierzchni ekspozycyjnej muzeum i w ten sposób poszerzenie oferty edukacyjnej, by w sposób atrakcyjny, szczególnie dla młodzieży, prowadzić żywe lekcje historii. Ekspozycja będzie opowiadać przede wszystkim o wydarzeniach strajku w kopalni w grudniu 1981 r. oraz o oporze Polaków wobec systemu komunistycznego w latach 80. XX wieku” – zaznaczył prezydent.
Przykopalniane muzeum, upamiętniającej krwawą pacyfikację zakładu z 16 grudnia 1981 r. (w wyniku której zginęło 9 górników, a kilkudziesięciu zostało rannych), powstało w 2008 r. Przed rozbudową składało się z trzech sal wystawienniczych, w których ukazana była m.in. historia kopalni z makietą odwzorowującą teren kopalni oraz przebieg działań sił milicyjno-wojskowych podczas pacyfikacji zakładu. Po muzeum od lat oprowadzają górnicy, którzy brali udział w historycznym strajku.
Po przebudowie powierzchnia Centrum znacząco powiększy się dzięki udostępnieniu dwóch kolejnych poziomów. Ekspozycja będzie mieściła się nie tylko – jak teraz – na parterze, ale też na poddaszu, które zostanie podniesione, oraz w podziemiach. Wystawa będzie prezentowała historię PRL, z ale przede wszystkim działalność opozycji demokratycznej, m.in. powstanie NSZZ „Solidarność”, wizyty Jana Pawła II, strajki, stan wojenny, pacyfikację Wujka i jej skutki oraz przebieg sądowych procesów.
ŚCWiS mieści się w dawnym magazynie odzieżowym. Przylega do niego rampa, z której członkowie plutonu specjalnego ZOMO strzelali do strajkujących górników. Rampa zostanie zabudowana, a przez przeszklony wykusz będzie można oglądać teren kopalni. Stojący teraz nieco dalej czołg zostanie ustawiony przy samym muzeum.
Zgodnie z planem rozbudowane ŚCWiS ma zostać uruchomione 16 grudnia 2021 r., czyli w 40. rocznicę pacyfikacji Wujka. List intencyjny w tej sprawie przedstawiciele Centrum, marszałek województwa i prezydent Katowic podpisali w sierpniu 2017 r. Zgodnie z planem, rozbudowa będzie kosztowała ponad 16 mln zł, środki na ten cel pochodzą z budżetów woj. śląskiego i Katowic. Poza samą historią pacyfikacji i kopalni Wujek ŚCWiS ma też prezentować opozycję demokratyczną w regionie w latach 80. XX w.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ pat/
