Przed pomnikiem Bojowników o Polskość Śląska Opolskiego w Opolu w niedzielę odbyły się uroczystości z okazji 99. rocznicy powołania Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech w Opolu. Jednym z jego haseł było: Polska Matką naszą – nie wolno mówić o Matce źle!
Od mszy świętej w opolskiej katedrze rozpoczęły się niedzielne uroczystości z okazji 99. rocznicy powstania w Opolu Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech. Następnie, w asyście żołnierzy, przedstawiciele władz rządowych, samorządu i organizacji społecznych złożyli kwiaty pod Pomnikiem Bojowników o Polskość Śląska Opolskiego.
Jak podkreślali uczestniczy uroczystości, blisko sto lat temu mieszkający na Górnym Śląsku Polacy swoją postawą, aktywnością społeczną i pracą dali dowód istnienia mniejszości polskiej w Niemczech oraz swojego przywiązania do kultury i przynależności do narodu polskiego.
Jak podkreślali uczestniczy uroczystości, blisko sto lat temu mieszkający na Górnym Śląsku Polacy swoją postawą, aktywnością społeczną i pracą dali dowód istnienia mniejszości polskiej w Niemczech oraz swojego przywiązania do kultury i przynależności do narodu polskiego. Jak powiedział prof. Franciszek Marek, było to szczególnie ważne na Polaków mieszkających w części Górnego Śląska, która pomimo trzech powstań została w granicach państwa niemieckiego.
Związek Polaków w Niemczech z siedzibą w Berlinie został założony 27 sierpnia 1922 roku. Organizacja była podzielona na dzielnice. W pierwszej, obejmującej początkowo opolską część Górnego Śląska, powiększoną później o Dolny Śląsk, działało ponad 5 tys. osób. Dzielnica druga w Berlinie miała około 6 tysięcy działaczy. Największą liczebnie była Dzielnica III z siedzibą w Bochum, która obejmowała Westfalię, Nadrenię, Badenię i Palatynat z 13 tysiącami członków. Dzielnica IV w Olsztynie skupiała prawie 4 tys. osób. Ostatnią strukturą była Dzielnica V w Złotowie, skupiająca około 2,7 tys. Polaków.
Po wybuchu II wojny światowej władze III Rzeszy zdelegalizowały działalność Związku, a jego majątek skonfiskowano. Tysiące działaczy i sympatyków ZPwN zostało aresztowanych, wywiezionych do obozów koncentracyjnych lub zamordowanych.
Sama organizacja zajmowała się zarówno działalnością kulturalną, oświatową, polityczną jak i gospodarczą. Z inicjatywy ZPwN w 1933 roku powstał Centralny Bank Spółdzielczości Polskiej (tzw. Bank Słowiański w Berlinie). W marcu 1938 roku, podczas I Kongresu ZPwN w Berlinie, uchwalono Pięć prawd Polaka, były one ideową podstawą związku: Jesteśmy Polakami, Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci, Polak Polakowi Bratem!, Co dzień Polak Narodowi służy, Polska Matką naszą – nie wolno mówić o Matce źle!
Po wybuchu II wojny światowej władze III Rzeszy zdelegalizowały działalność Związku, a jego majątek skonfiskowano. Tysiące działaczy i sympatyków ZPwN zostało aresztowanych, wywiezionych do obozów koncentracyjnych lub zamordowanych. (PAP)
Autor: Marek Szczepanik
masz/ mir/