Mieszkańcy woj. świętokrzyskiego w 79. rocznicę Powstania Warszawskiego upamiętnią uczestników i ofiary zrywu niepodległościowego w stolicy. W całym regionie w godzinę „W” zawyją syreny alarmowe.
Główne uroczystości odbędą się w Kielcach. O godzinie 10 na Cmentarzu Starym złożone zostaną kwiaty na pomniku powstańca warszawskiego Wacława „Wilka” Wilczyńskiego, który po powstaniu był więźniem obozu w Mauthausen-Gusen, a po powrocie do Polski swoje życie związał ziemią świętokrzyską.
„Grób został odnowiony staraniem biura upamiętniania walk i męczeństwa IPN” – przekazał w poniedziałek naczelnik delegatury IPN w Kielcach dr Robert Piwko podczas briefingu poświęconego obchodom 79. rocznicy powstania warszawskiego w regionie świętokrzyskim.
„Grób został odnowiony staraniem biura upamiętniania walk i męczeństwa IPN” – przekazał w poniedziałek naczelnik delegatury IPN w Kielcach dr Robert Piwko podczas briefingu poświęconego obchodom 79. rocznicy powstania warszawskiego w regionie świętokrzyskim.
Dodał, że centralna część uroczystości rozpocznie się o godzinie 15.45 w Kościele Garnizonowym przy ul. Chęcińskiej, gdzie odbędzie się msza w intencji poległych za wolność ojczyzny. Po nabożeństwie uczestnicy przejdą na skwer Szarych Szeregów przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę, gdzie odbędzie się główna część obchodów.
„Tam będziemy oczekiwać godziny 17 i dźwięku syren, które przeniosą nas do Warszawy 1944 roku. Oddamy hołd i podziękujemy żołnierzom Armii Krajowej i wszystkich formacji niepodległościowych, które wówczas podjęły walkę o odzyskanie niepodległości” – zaznaczył dr Piwko.
W ramach uroczystości zaplanowano podniesienie flagi, apel pamięci i salwę honorową, oraz składanie kwiatów.
Ponadto we wtorek w okolicach Hotelu Bristol przy ulicy Sienkiewicza, wolontariusze Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów będą rozdawać materiały edukacyjne poświęcone powstaniu. Natomiast o godzinie 18 w kinie „Fenomen” w Wojewódzkim Domu Kultury zaplanowano seans filmu Andrzeja Wajdy „Pierścionek z orłem w koronie”, przedstawiający ostatnie dni Powstania Warszawskiego.
Ponadto we wtorek w okolicach Hotelu Bristol przy ulicy Sienkiewicza, wolontariusze Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów będą rozdawać materiały edukacyjne poświęcone powstaniu. Natomiast o godzinie 18 w kinie „Fenomen” w Wojewódzkim Domu Kultury zaplanowano seans filmu Andrzeja Wajdy „Pierścionek z orłem w koronie”, przedstawiający ostatnie dni Powstania Warszawskiego.
IPN przygotował także wystawy edukacyjne, jedna z nich stanęła na skwerze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Przedstawione zostały na niej podstawowe zagadnienia związane z powstaniem i rozwojem Armii Krajowej, największej organizacji zbrojnej polskiego podziemia w czasie II wojny światowej. Ekspozycja porusza także temat działalności Zgrupowań AK „Ponury” – „Nurt” oraz przebiegu Powstania Warszawskiego. Wystawy edukacyjne będą prezentowane także w Busku-Zdroju oraz Staszowie.
Szef kieleckiej delegatury IPN zwrócił uwagę, że Powstanie Warszawskie było reakcją na pięć lat okupacji niemieckiej i zbrodni popełnianych na narodzie polskim. „Było ono też próbą podniesienia sprzeciwu wobec perspektywy zniewolenia przez związek sowiecki” - zaznaczył.
„Powstanie Warszawskie jest świadectwem, tego, czym są totalitaryzmy. Po pierwsze świadectwem fanatyzmu, barbarzyństwa i żądzy zniszczenia, którą obrazuje postawa żołnierzy, oficerów i kadry aparatu okupacyjnego Rzeszy Niemieckiej. Drugą postawę totalitarną, którą widać przez pryzmat losów powstańców, jest niezwykły cynizm Związku Sowieckiego i tego instrumentalnego wykorzystywania tragedii ludzkich do osiągania celów politycznych” – dodał.
Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.
Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców. (PAP)
Autor: Wiktor Dziarmaga
wdz/ aszw/