Rok 2021 będzie w Białymstoku rokiem przedwojennego wojewody białostockiego Mariana Zyndrama–Kościałkowskiego oraz urodzonego w tym mieście, amerykańskiego malarza żydowskiego pochodzenia Maksa Webera - zdecydowali w poniedziałek miejscy radni. Przed miesiącem w ten sam sposób wyróżnili Jana Klemensa Branickiego.
Radni przyjęli jednogłośnie stanowisko w sprawie Zyndrama-Kościałkowskiego i Maksa Webera. Dyskusji nie było; co prawda pojawił się wniosek, by poprawką dopisać do stanowiska przygotowanego przez radnych KO również Jana Klemensa Branickiego, ale kiedy okazało się, że uchwała dotycząca tego patrona jest również równorzędnie obowiązująca i patronów będzie w sumie trzech, stał się on zbędny.
Jak wynika z uzasadnienia, w 2021 roku przypadają okrągłe rocznice związane z Zyndramem-Kościałkowskim (75. rocznica śmierci) i Maksem Weberem (140. rocznica urodzin i 60. rocznica śmierci). Pierwszego wyróżniono w uznaniu zasług dla rozwoju Białegostoku, drugiego - ze względu na pamięć historyczną o mieszkańcach Białegostoku pochodzenia żydowskiego i w uznaniu dla jego twórczości.
Marian Zyndram-Kościałkowski (1892-1946) to honorowy obywatel Białegostoku, w latach 1930-1934 wojewoda białostocki. Jak podkreślono w stanowisku rady, Zyndram-Kościałkowski współpracował wtedy aktywnie z władzami miasta wspierając jego rozwój. "Zabiegał o fundusze, usprawnił administrację, współpracował z przedsiębiorcami. Szczególny nacisk położył na uporządkowanie miasta, m.in. rozbudowę kanalizacji, naprawę i regulację ulic. Organizował też pomoc najbiedniejszym mieszkańcom miasta, powołał Wojewódzki Komitet do Spraw Bezrobocia" - głosi uchwała.
Był jednym ze współzałożycieli Białostockiego Klubu Sportowego Jagiellonia, którego został honorowym prezesem; w 1935 roku wyróżniono go honorowym obywatelstwem Białegostoku. Po wyjeździe z Białegostoku był m.in. komisarycznym prezydentem Warszawy, ministrem spraw wewnętrznych, a w okresie od 13 października 1935 r. do 15 maja 1936 r. - premierem rządu RP.
Urodzony w Białymstoku Max Weber (1881-1961) to amerykański malarz żydowskiego pochodzenia. Z Polski jego rodzina wyemigrowała w 1891 roku do Nowego Jorku; malarstwo studiował m.in. w Paryżu. "Twórczość Maksa Webera, którego inspirował fowizm i kubizm, doprowadziła artystę do stworzenia indywidualnego ekspresjonizmu. Ten rodzaj ekspresjonizmu przyniósł mu uznanie i karierę artystyczną. Jego prace są przechowywane w najważniejszych muzeach amerykańskich i zbiorach na całym świecie" - podkreślono w stanowisku.
Przed miesiącem podobne stanowisko radni przyjęli w sprawie ustanowienia roku 2021 rokiem Jana Klemensa Branickiego. W przyszłym roku przypada 250. rocznica śmierci Branickiego, który przyczynił się do rozwoju Białegostoku i doprowadził do nadania mu praw miejskich na początku XVII wieku; pałac rodu jest dziś turystyczną wizytówką stolicy województwa podlaskiego.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ dki/