7 kwietnia 2022 roku, przeżywszy blisko 105 lat, zmarł Jan Wawrzków – lwowiak, żołnierz, społecznik, działacz Młodzieży Wszechpolskiej – informuje w sobotę portal Kresy.pl. Był żołnierzem 2. Dywizji Strzelców Pieszych, którą po walkach we Francji internowano w Szwajcarii.
Jan Wawrzków urodził się 9 kwietnia 1917 r. we Lwowie. Studiował na wydziale prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Przed wojną działał w szeregach Związku Akademickiego Młodzieży Wszechpolskiej. Po sowieckiej agresji z 17 września przekroczył granicę z Rumunią, a następnie przez Jugosławię i Grecję dotarł do obozu szkoleniowego odtwarzanej armii polskiej w Coetquidan we Francji. 22 października 1939 r. został przyjęty w jej szeregi. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Piechoty został przeniesiony jako zastępca dowódcy plutonu do 2. Dywizji Strzelców Pieszych pod dowództwem gen. Bronisława Prugar-Ketlinga i przydzielony do 5. Pułku Piechoty.
Od 8 czerwca 1940 r. walczył nad rzekami Saoną, Vesoul i w rejonie St. Hippolyte we wschodniej części Francji. Po zawieszeniu broni między Francją i Niemcami i wyczerpaniu amunicji dywizja wycofała się do Szwajcarii. Żołnierze zostali internowani. Podchorąży Jan Wawrzków w październiku tego samego roku uzyskał zgodę na rozpoczęcie studiów ekonomicznych na Uniwersytecie Handelshochschule w St. Gallen. Studia w Szwajcarii ukończyło wielu polskich żołnierzy. Inni pracowali przy budowie dróg lub przygotowywali się do włączenia do walki u boku Szwajcarii, w przypadku ataku Niemiec na ten kraj.
W obliczu klęski Niemiec rozpoczęto tajny przerzut polskich żołnierzy do Polskich Sił Zbrojnych we Francji. W maju 1945 r. Wawrzków przedostał się do Grenoble w Francji. Służył w 6. Kresowym Batalionie Strzelców Pieszych w 4. Dywizji Piechoty stacjonującej w Szkocji.
Po demobilizacji znalazł pracę w polskich instytucjach rządowych w Londynie. Został przyjęty na studia prawnicze w Oksfordzie. W listopadzie 1951 r. wyjechał do USA, gdzie założył rodzinę. Współpracował z Radiem Wolna Europa i Głosem Ameryki w Waszyngtonie. Do roku 1981 r. pracował w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych. Po przejściu na emeryturę przeprowadził się do Montrealu w Kanadzie. Działał w wielu organizacjach polonijnych. 11 listopada 1990 r. prezydent RP Ryszard Kaczorowski awansował Wawrzkowa do stopnia porucznika. Zmarł w St. John’s w Nowej Funlandii.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/agz