Druki, ulotki, obwieszenia, plakaty ukazujące pierwsze lata Solidarności i okres stanu wojennego można zobaczyć na wystawie w stołecznym Muzeum Drukarstwa. Towarzyszy im prezentacja powielaczy wykorzystywanych w drukarniach podziemnych i wydawnictw drugiego obiegu.
„Wystawa +Solidarność 1980–1983. Początki+ nawiązuje oczywiście do 40. rocznicy powstania Solidarności. Prezentujemy na niej druki, ulotki, obwieszenia, plakaty, afisze i pisma mówiące o tym jak powstawała, rozwijała się i działała Solidarność. Opowiada o tym pierwsza część wystawy. Później ukazujemy czas stanu wojennego i druki z tego okresu” – opowiadała PAP kustosz Muzeum Drukarstwa Maria Biegańska.
Ulotki i prasa podziemnej Solidarności informowały o wiecach, strajkach, pochodach, represjach rządu wobec opozycji. Przypominały także o rocznicach powstania listopadowego, śmierci Józefa Piłsudskiego, zbrodni w Katyniu. Ulotki zaś z zabawnymi rysunkami i humorystycznymi rymowankami wyśmiewały specyfikę komunizmu i członków władz.
„Mamy druki solidarnościowe np. statut Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego, pisma dotyczące związków zawodowych pracowniczych i studenckich, a także antysolidarnościowe, rządowe, bardzo krytyczne, które starały się przekręcać, ośmieszać przekaz Solidarności. To wszystko bardzo ciekawe materiały, autentyczne, z drukiem maszynowym na pożółkłym papierze” – podkreśliła Biegańska.
Materiałom tym towarzyszy prezentacja powielaczy wykorzystywanych w drukarniach podziemnych. „To na przykład powielacz offsetowy, który rozkręcony na części potajemnie sprowadzili studenci z Lublina. Mamy również m.in. powielacz typograficzny” – powiedziała kustosz.
„Pokazujemy także publikacje wydawnictw drugiego obiegu takich jak Rytm, Nowa czy Aneks, nawet już późniejszych do 1989 r., które można wziąć do ręki i poczytać. Zobaczyć można również cienkie cynkowe klisze offsetowe z fragmentami tekstów broszur wydawanych przez opozycję. Zwiedzający będą mogli też samodzielnie wydrukować specjalnie przygotowany druk pamiątkowy zaprojektowany przez Andrzeja Zaborowskiego z wykorzystaniem tzw. solidarycy” – dodała Biegańska.
Wystawa „Solidarność 1980–1983. Początki” będzie czynna do końca roku. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ pat/