Zmarł mjr Stanisław Turski ps. Czarnocki, jeden z ostatnich żyjących żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej NSZ i działacz Solidarności; miał 94 lata. Informację o jego śmierci przekazali w piątek przedstawiciele katowickiego oddziału IPN.
„Z wielkim smutkiem przyjęliśmy informację o tym, że 31 sierpnia 2023 r. zmarł mjr Stanisław Turski ps. Czarnocki, jeden z ostatnich żyjących żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej NSZ” - napisali przedstawiciele Instytutu na stronie internetowej.
Stanisław Turski urodził się 30 kwietnia 1929 r. w Wiślicy. Od 11 sierpnia 1944 do końca września 1944 r. służył w szeregach Brygady Świętokrzyskiej NSZ. W październiku 1944 r. został oddelegowany do placówki NSZ w Wiślicy jako łącznik i kolporter prasy podziemnej. W 1945 roku wyjechał na Śląsk i do emerytury prowadził prywatny zakład krawiecki.
Od 1990 r. był członkiem Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Górnośląski. Początkowo pełnił funkcję członka zarządu, chorążego pocztu sztandarowego okręgu, a następnie prezesa Okręgu Górnośląskiego ZŻ NSZ. „Był aktywnym działaczem kombatanckim i wybitnie zasłużonym w kultywowaniu pamięci o żołnierzach NSZ. Uczestniczył w wielu uroczystościach regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych oraz spotkaniach z młodzieżą szkolną i żołnierzami Wojska Polskiego” - podał IPN.
Stanisław Turski, jako członek NSZZ „Solidarność” w latach 1981-89, współpracował ze strukturami opozycji antykomunistycznej w Jastrzębiu-Zdroju i Gliwicach. Uczestniczył w spotkaniach działaczy opozycji Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował pomoc w postaci paczek dla internowanych w ośrodku Zabrze-Zaborze i ich rodzin. Uczestniczył w comiesięcznych mszach za ojczyznę, które odprawiano w kościele pw. Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju. Brał tam udział także w spotkaniach działaczy podziemnych struktur Solidarności.
„Ponadto udostępniał swoje mieszkanie na potrzeby zorganizowania punktu drukarskiego, w którym powielano ulotki i pisma podziemne. Zajmował się kolportażem nielegalnych pism i wydawnictw. Uczestniczył w manifestacjach organizowanych z okazji przypadających rocznic np. święta 3 Maja, 11 Listopada czy rocznicy pacyfikacji kopalni Wujek w Katowicach” - opisują przedstawiciele IPN.
Po strajkach sierpniowych w 1988 r. pośredniczył w kontaktach między Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym Jastrzębie a członkami Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego oraz organizował pomoc dla zwolnionych z pracy górników. W 1989 r. zaangażował się w działania Komitetu Obywatelskiego Solidarności, który prowadził lokalną kampanię wyborczą poprzedzającą wybory do Sejmu i Senatu 4 czerwca 1989 r.
Był wielokrotnie odznaczany - m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Pro Patria, Medalem Pro Bono Poloniae i Złotym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w najbliższy poniedziałek w Gliwicach.(PAP)
kon/ pat/