Głównym celem konkursu organizowanego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie było zachęcenie młodzieży do odnalezienia i opisania historii swoich rówieśników, którzy w latach 1945–1989 walczyli o niepodległość i suwerenność państwa, nie zgadzali się na narzuconą rzeczywistość lub brali udział w niezależnej działalności kulturalnej.
Bohaterami etiud są: Mieczysław Smalec (ur. 1936), Waldemar Kruszyński (1928), Natalia Piekarska-Poneta (1937) oraz Marian Piekarski, ps. „Ryś” (1927-1946). Materiały filmowe dotyczą także dwóch organizacji niepodległościowych: Młode Białe Orły działającej w pierwszej połowie lat 50. XX w. i zrzeszającej młodzież z Sandomierza oraz istniejącej od 1949 r., założonej w Miastku (pomorskie), Tajnej Młodzieżowej Partyzantki Krajowej.
Autorzy najlepszych prac wzięli udział w warsztatach filmowych realizowanych we współpracy z PWSFTviT. Studenci łódzkiej filmówki odpowiedzialni byli za zdjęcia i montaż etiud.