Historię orkiestr złożonych z więźniów, które funkcjonowały w niemieckim obozie Auschwitz, przypomina ekspozycja „Lagerskapelle”. Można ją oglądać na terenie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau – poinformował w sobotę Paweł Sawicki z biura prasowego instytucji.
Sawicki poinformował, że wśród prezentowanych eksponatów są oryginalne partytury oraz instrumenty orkiestry obozowej znajdujące się w zbiorach Muzeum - akordeon, klarnet, tuba i skrzypce. Są także pamiątki byłej więźniarki Heleny Dunicz-Niwińskiej. Była skrzypaczką w orkiestrze kobiecej w obozie Auschwitz II-Birkenau. Wydawnictwo muzealne opublikowało obecnie jej wspomnienia „Drogi mojego życia. Wspomnienia skrzypaczki z Birkenau”.
Na wystawie zaprezentowane zostały obrazy, rysunki i grafiki, które przedstawiają obozowe orkiestry, głównie podczas wykonywania utworów marszowych podczas wymarszu więźniów do pracy i powrotów. To była główna funkcja muzyków. Są także prace odnoszące się o innych scen, jak okolicznościowe koncerty, próby, czy wprowadzenia do lagru schwytanego uciekiniera.
W archiwach nie zachowało się zbyt wiele dokumentów na temat orkiestr obozowych. „Stąd na wystawie +Lagerkapelle+ temat ten zilustrowany został przede wszystkim w oparciu o zbiory artystyczne i historyczne” – poinformował Sawicki.
Ekspozycja będzie czynna do 21 czerwca w sali wystaw czasowych w bloku 12 na terenie byłego obozu Auschwitz I.
Pierwszy koncert z udziałem siedmiu więźniów-muzyków odbył się w styczniu 1941 roku. Obozowa orkiestra bardzo szybko się rozrastała. W składzie 15-osobowym zaczęła grać marsze idącym do pracy kolumnom więźniów. W maju 1942 roku z orkiestry dętej, liczącej ok. stu więźniów, wyłonił się 71-osobowy zespół symfoniczny. Byli w nim najlepsi instrumentaliści Europy - głównie Polacy, ale także Rosjanie, Czesi, Niemcy i Żydzi. Istniała niemal do końca istnienia obozu. Orkiestry działały także w Auschwitz II-Birkenau i podobozach.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
szf/ drag/