Ponad 300 eksponatów będzie prezentowanych w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa na dwuczęściowej wystawie o dziejach dawnej podkrakowskiej wsi Mogiła, jednej z miejscowości na terenie których po wojnie powstała Nowa Huta.
Dwa najbardziej znane zabytki Mogiły to Kopiec Wandy, córki księcia Kraka usypany ok. VII lub VIII wieku oraz istniejące od niemal 800 lat opactwo cystersów z sanktuarium Krzyża Świętego.
„To już siódma wystawa w cyklu +Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty+. Jest ona w jakimś sensie nawiązaniem do ekspozycji z cyklu +Skarby krakowskich klasztorów+ poświęconej Cystersom, która była przygotowana w muzeum 19 lat temu ” – przypomniał w środę podczas wernisażu wicedyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Jacek Salwiński. „Wystawa ta jest dwuczęściowa. Mogiła to +królowa+ wśród miejscowości historycznych wokół Krakowa tworzących dzisiaj miasto. Zasługuje na to, żeby mieć swoją wystawę tutaj, w sercu Krakowa” – dodał.
Pierwsza część ekspozycji w Pałacu Krzysztofory będzie dostępna dla publiczności od czwartku do 10 listopada i przedstawia archeologiczne dzieje Mogiły, rolę opactwa cysterskiego w jej historii, a także obecność mogilskich wątków w polskiej kulturze i sztuce.
Dwa najbardziej znane zabytki Mogiły to Kopiec Wandy, córki księcia Kraka usypany ok. VII lub VIII wieku oraz istniejące od niemal 800 lat opactwo cystersów z sanktuarium Krzyża Świętego.
„Mogiła jest znana krakowianom przede wszystkim przez tradycję odpustów. Do sanktuarium wciąż przychodzą pielgrzymi z różnych stron. To miejscowość, po której pozostało wiele materialnych pamiątek” - mówiła PAP kurator wystawa Maria Lempart.
Autorzy wystawy przypominają cztery wersje popularnej „Legendy o Wandzie” od pierwotnej autorstwa Wincentego Kadłubka, poprzez Kronikę Wielkopolską, relacje Jana Długosza aż po XIX-wieczną, najbardziej popularną. Publiczność będzie mogła zdecydować, która z nich jest najbardziej prawdopodobnym zapisem wydarzeń i czy Wanda, co „nie chciała Niemca” rzeczywiście rzuciła się w nurt Wisły. Wśród eksponatów znalazły się wykonana pod koniec XIX wieku, bogato rzeźbiona płyta, która miała być umieszczona na Kopcu Wandy, ale tam nie trafiła oraz oryginalny orzeł stojący na jego szczycie, obecnie zastąpiony repliką.
O bogatych dziejach cysterskiego opactwa świadczą szaty liturgiczne m.in. komplet z końca XVII w. przekazany według tradycji klasztornej przez króla Jana III Sobieskiego. W jednej z gablot wystawiono tkaninę podarowaną przez Stefana Żółtowskiego w podzięce za ocalenie w bitwie pod Cecorą jako perizonium czyli przepaskę biodrową na rzeźbę Chrystusa Ukrzyżowanego.
„Wśród eksponatów archeologicznych mamy bardzo ciekawe pozostałości po mennicy. W czasach, gdy te tereny zamieszkiwali Celtowie w Mogile wybijano tzw. statery. Pokazujemy fragmenty foremki, w której odlewano monety o nominale 1/8 statera ze śladami elektrum – stopu złota i srebra” - powiedziała PAP Lempart.
Mogiła była tłem dla pierwszej polskiej opery narodowej „Cudu mniemanego, czyli Krakowiaków i Górali” Wojciecha Bogusławskiego. Legenda Wandy inspirowała także innych twórców m.in. Cypriana Norwida i Stanisława Wyspiańskiego. Na wystawie zobaczyć można wykonaną przez Wyspiańskiego niewielką makietę scenografii do inscenizacji „Legendy II” na deskach Teatru Miejskiego we Lwowie w 1905.
Autorzy wystawy przypomnieli także przemysłowe oblicze Mogiły, w której działały niegdyś drukarnia oraz huta, w której z rud miedzi odzyskiwano srebro.
Druga część wystawy poświęcona odpustom w Mogile i folklorowi tej wsi zostanie przygotowana w oddziale Dzieje Nowej Huty na osiedlu Słonecznym i będzie dostępna dla zwiedzających od 19 września do 17 lutego 2013 r. Będzie tam można zobaczyć m.in. dawne ryciny, zdjęcia i fotografie mieszkańców Mogiły.
Prezentowane na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów własnych Muzeum Historycznego i wielu innych placówek m.in. Muzeum Archeologicznego, Muzeum Etnograficznego, Muzeum Narodowego, Opactwa Cystersów, Biblioteki Jagiellońskiej, Archiwum Państwowego, Biblioteki PAU i PAN.(PAP)
wos/
