Dwie wystawy – prac twórców należących do grupy Ecole de Paris, powstałej na początku XX wieku w stolicy Francji, a także rzeźb i szkiców trójmiejskiego artysty Adama Smolany – będzie można oglądać od wtorku w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.
Na wystawie "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" zgromadzono ponad 120 prac, w tym 68 obrazów, ok. 40 rysunków, 12 litografii oraz jedną rzeźbę.
"Autorami tych dzieł jest 59 artystów, którzy opuścili swą ojczyznę, niekoniecznie z własnej woli, i znaleźli schronienie (w nie zawsze dostatecznie ciepłym i dostatnim, lecz zawsze wypełnionym potężną energią twórczą) Paryżu" – napisano w katalogu do wystawy.
W sopockiej PGS pokazane zostaną prace takich twórców jak: Jurij Annenkow, Mstisław Dobużyński, Robert Falk, Natalia Gonczarowa, Michaił Łarionow, Tamara Łempicka, Filip Maliawin, Leopold Siurważ i Zofia Stryjeńska.
Ecole de Paris była międzynarodową grupą artystów-plastyków, działających w stolicy Francji. Nazwa ta jest pojęciem umownym, nie reprezentuje żadnej uczelni. Termin Ecole de Paris wprowadził w 1925 r. do obiegu artystycznego krytyk sztuki Andre Warnod w odniesieniu do wszystkich zagranicznych twórców biorących udział w procesie artystycznym tamtych lat. Ecole de Paris uformowała się po 1900 roku. Jej początki związane były z ruchem kubistycznym, następnie pojawiły się tendencje ekspresjonistyczne, surrealistyczne i abstrakcyjne.
"Rzeczywiście, artyści przybywający do Paryża z różnych krajów, głównie z Europy wschodniej, bardzo różnili się między sobą, mieli własne, niezwykle zróżnicowane osobowości. Nigdy nie podzielali jednej artystycznej wizji i nie tworzyli szkoły w ścisłym rozumieniu. Wielu z nich pochodziło z ubogich rodzin i prowincjonalnych miasteczek, ich cechą charakterystyczną było pochodzenie i podłoże religijne. Paryż przyciągał możliwością swobodnego tworzenia w atmosferze rewolucji artystycznej" - podkreślono w katalogu.
Wystawa "Adam Smolana 1921-1987" prezentuje kilkadziesiąt prac tego twórcy - rzeźby, w większości wykonane z drewna, oraz prace na papierze. Można będzie również zobaczyć zdjęcie pracowni artysty przy ul. Obrońców Westerplatte w Sopocie z przełomu lat 70. i 80. ub. wieku oraz archiwalny film ze Smolaną.
"Adam Smolana był przede wszystkim humanistą. Tematyka jego prac skupiała się wokół człowieka, jego charakteru, urody i kondycji. Był szczególnie uwrażliwiony na struktury natury. Drewno kochał tak jak kocha się człowieka. Widać to w jego realizacjach" - powiedziała w poniedziałek PAP, kuratorka wystawy, Gosia Golińska.
Smolana zajmował się również rysunkiem, wykorzystując rzadką technikę tuszu lawowanego. Urodził się 11 czerwca 1921 r. we Lwowie. W latach 1938-42 studiował w Państwowym Instytucie Sztuk Plastycznych we Lwowie. W 1951 r. uzyskał dyplom w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po wojnie kierował pracami rekonstrukcji rzeźb i płaskorzeźb podczas odbudowy Gdańska np. przy Złotej Bramie i przedprożach kamienic przy ul. Mariackiej.
Smolana był przez wiele lat nauczycielem akademickim w Gdańsku, najpierw w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, a następnie Akademii Sztuk Pięknych. W 1970 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1975 r. był komisarzem polskiej wystawy "La Mur Vivant" w Paryżu.
Prace Smolany znajdują się m.in. w muzeach w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Opolu, Słupsku i Szczecinie oraz w wielu placówkach muzealnych za granicą m.in. w Egipcie, Nowej Zelandii, Niemczech, Syrii, Indiach, we Włoszech, USA i Rosji.
Zmarł 5 stycznia 1987 r. i został pochowany na cmentarzu komunalnym w Sopocie.
Wystawa prac Smolany będzie czynna do 3 grudnia, a ekspozycja "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" do 28 stycznia 2018 r.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
edytor: Paweł Tomczyk
rop/ pat/
