Charakterystyczne miejsca Katowic i najbliższego regionu, które na przestrzeni ostatnich ponad 20 lat zniknęły z krajobrazu lub radykalnie zmieniły się, pokazuje na wystawie w Centrum Kultury Katowice fotoreporter PAP Andrzej Grygiel.
Tytuł wystawy o przemijającym Śląsku - PS [past silesia] PS [post scriptum] - nawiązuje do prowadzonego przez autora bloga fotograficznego pastsilesia.com. Wystawa to wybór ok. 60 zdjęć z liczącego ponad 200 bloga. Grygiel publikuje ich tam naraz najwyżej po kilka; często wybiera jedno, które w możliwie sugestywny sposób pokazuje miniony krajobraz.
Znaczną część fotografii na wystawie ułożono tematycznie. Jeden z tematów to budynki i okolice ul. Chorzowskiej w Katowicach sprzed budowy w tym miejscu Drogowej Trasy Średnicowej i pobliskiego wielkiego centrum handlowego. Na kilku zdjęciach widnieje stary, wyburzony kilka lat temu dworzec kolejowy i jego okolice - sprzed gruntownej przebudowy tego fragmentu centrum miasta. Inne fotografie prezentują zabytkowy gmach dyrekcji Huty Uthemanna w Szopienicach, wokół którego - inaczej niż dzisiaj - stoją jeszcze inne budynki.
Znaczną część fotografii na wystawie ułożono tematycznie. Jeden z tematów to budynki i okolice ul. Chorzowskiej w Katowicach sprzed budowy w tym miejscu Drogowej Trasy Średnicowej i pobliskiego wielkiego centrum handlowego. Na kilku zdjęciach widnieje stary, wyburzony kilka lat temu dworzec kolejowy i jego okolice - sprzed gruntownej przebudowy tego fragmentu centrum miasta.
Kilka z pokazywanych na wystawie zdjęć albo nie znalazło się na blogu, albo znalazły się tam nieco inne ich warianty. W Centrum Kultury Katowice pokazano też fotografię, którą Grygiel wygrał tegoroczny konkurs BZ WBK Press Foto. Zdjęcie przedstawia radość pacjentów szpitala w Sosnowcu z bramki zdobytej przez reprezentację Polski w meczu z Grecją podczas EURO 2012. Jak wyjaśnia Grygiel, to element „post scriptum" do wystawy o „minionym Śląsku".
Wystawa, podobnie jak blog, obejmuje okres od wczesnych lat 90 ub. wieku do 2000 r. (z nielicznymi późniejszymi wyjątkami). Grygiel pracował wówczas dla nieistniejącej już śląskiej popołudniówki "Wieczór", potem jego zdjęcia publikował "Dziennik Zachodni". Dla PAP pracuje od 2005 r.
Blog ze zdjęciami z archiwum fotoreportera zajął drugie miejsce w niedawnym rankingu blogów fotograficznych ogólnopolskiego branżowego miesięcznika Press. Pastsilesia.com stała się też popularna w regionie, dotąd była oglądana ponad 200 tys. razy.
„Ta popularność trochę mnie zaskoczyła. Początki były inne, to powolutku sobie rosło. Najpierw kupiłem sobie skaner, zacząłem skanować swoje stare negatywy. Gdy obejrzałem niektóre zdjęcia, samego mnie zaskoczyło, jak niektóre rzeczy się zmieniły. Przechodząc codziennie obok czegoś, z czasem przyjmuje się, że to tak było zawsze. Ponieważ poczułem się zaskoczony, że na własnym zdjęciu odkrywam to, co kiedyś tam było, a czego nie pamiętam, pomyślałem, że inni też mogą być zaskoczeni" - wyjaśnił Grygiel
Autor deklaruje, że nie zależy mu na ocenianiu czy wartościującym komentowaniu zmian - sam stara się na blogu tego nie robić. „Czasem w komentarzach pojawiają się oceny, że jest ładniej albo brzydziej, lepiej albo gorzej. Zaskakuje jednak forma i kultura komentarzy - nie było dotąd np. kierowanego personalnie narzekania na osoby które są, albo były u władzy. Przeważają wspomnienia" - zaznaczył Grygiel.
Mimo nazwy, której kluczowy człon oznacza Śląsk, ponad 80 proc. publikowanych na wystawie i blogu zdjęć przedstawia miejsca w Katowicach. Zdarzają się okoliczne miejscowości również poza historycznymi granicami Górnego Śląska. „Chociażby port lotniczy Katowice w Pyrzowicach czy Huta Katowice w Dąbrowie Górniczej - nie leżą na Śląsku, ale są ważnym elementem aglomeracji" - wskazał fotoreporter.
Wśród pomysłów jeszcze do zrealizowania jest album oparty o dawne zdjęcia - zestawione z aktualnymi ujęciami tych samych miejsc. „Nie wszystko da się ponownie zrobić, ważne też, żeby te zestawienia obrazowały jakieś przemiany. Fakt, że kopalniany szyb zmienił się na trochę brzydszy szyb, to trochę za mało. Trzeba nad tym przysiąść" - podkreślił Grygiel.
Wystawę „PS [past silesia] PS [post scriptum]" można oglądać w tzw. strefie centralnej Centrum Kultury Katowice do 1 grudnia.(PAP)
mtb/ ls/