Kraków przełomu XIX i XX wieku – stateczni mieszczanie i młodopolska bohema - są bohaterami wystawy otwartej w piątek w Kamienicy Szołayskich - oddziale Muzeum Narodowego.
Obok obrazów Olgi Boznańskiej, Juliana Fałata, Jacka Malczewskiego, Wojciecha Weissa, Leona Wyczółkowskiego można oglądać fotografie, dokumenty, stroje i przedmioty codziennego użytku. Ekspozycja to podróż w przeszłość do Krakowa z roku 1900, gdy obok siebie egzystowali konserwatywni mieszczanie i nieco szaleni artyści.
"Chcemy poprzez sztukę pokazać atmosferę Krakowa z przełomu XIX i XX wieku" – mówiła kuratorka wystawy Urszula Kozakowska-Zaucha. "Chcemy pokazać Kraków jako miasto, w którym żyli konserwatywni, ceniący urzędnicze kariery, mający swoje wady i przyzwyczajenia mieszczanie, którzy momentami lubili się z artystami, a czasem nie, wyśmiewali ich i sami bywali obiektami drwin" – mówiła Kozakowska-Zaucha.
Jak podkreśliła, układ wystawy przypomina nieco gazetę - najpierw zaglądamy do rubryki opisującej oficjalne wydarzenia z życia mieszkańców, potem zanurzamy się w ich życiu prywatnym, by wreszcie poznać środowisko artystyczne oraz nocne oblicze miasta: kawiarnie i kabarety. Są też "rubryki": sportowa, kościelna oraz "dom i wnętrze" z meblami i wyrobami rzemiosła artystycznego.
W Kamienicy Szołayskich prezentowanych jest blisko 500 eksponatów. Wystawa jest okazją do spotkania z najlepszą polską sztuką z okresu Młodej Polski i z najważniejszymi artystami m. in. z dziełami Olgi Boznańskiej, Jacka Malczewskiego, Wojciecha Weissa, Juliana Fałata, Leona Wyczółkowskiego, Zbigniewa Pronaszki, Ludwika Pugeta i Władysława Ślewińskiego. Zwiedzający mogą zajrzeć do pracowni artystów, zobaczyć przybory malarskie, szkicowniki, poznać modeli i modelki.
Ekspozycję otwierają widoki Krakowa, autorstwa m.in. Jana Stanisławskiego i Juliana Fałata oraz archiwalne fotografie, a w kolejnej sali prezentowane są portrety krakowian namalowane przez czołowych młodopolskich artystów.
Atmosferę mieszczańskiego domu z początku XX wieku można poczuć zaglądając do zaaranżowanego mieszczańskiego salonu, do kobiecego buduaru oraz do pokoju dziecinnego, w którym eksponowane są zabytkowe zabawki z kolekcji Marka Sosenki oraz wśród dziecięcych ubiorów - strój jednego z dzieci Stanisława Wyspiańskiego.
Na drugim piętrze kamienicy zwiedzający za sprawą dzieł sztuki oraz fotografii, gazet, afiszy i biletów wkroczą w świat kawiarni i kabaretów. Na wystawie prezentowany jest m.in. "Paon" - płótno, na którym goszczący w słynnej u schyłku XIX wieku kawiarni artystycznej przy ul. Szpitalnej rysowali, szkicowali i robili notatki.
W osobnej sali można obejrzeć sprzęt sportowy i przekonać się, jak niewiele wspólnego z dzisiejszym bikini ma strój plażowy z początku XX wieku. W część wystawy poświęconej religijności oprócz widoków krakowskich kościołów pędzla Jacka Malczewskiego i Olgi Boznańskiej prezentowane są wizerunki Matki Boskiej Piotra Stachiewicza.
Zwiedzający będą mogli dotknąć tkanin, z których szyte były stroje, a najmłodsi usiąść na koniku na biegunach lub otworzyć szafkę z zabawkami. "Kraków 1900" potrwa do 2 czerwca 2019.(PAP)
Autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ agz/