Wystawa "Żyd, Polak, legionista 1914–1920". Fot. Muzeum Historii Żydów Polskich
"Żyd, Polak, legionista 1914–1920" to tytuł nowej wystawy, którą w czwartek zaprezentowano w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. "Żydzi polscy wielokrotnie opowiadali się czynem za polską racją stanu" - podkreślają twórcy ekspozycji.
Ekspozycja, którą będzie można oglądać do 3 października br., powstała w związku z tegoroczną 100. rocznicą wybuchu I wojny światowej oraz 100. rocznicą powstania Legionów Polskich - jak podkreślają muzealnicy - legendarnej formacji, która przyczyniła się do odzyskania przez Polskę niepodległości.
Wystawa, którą zaprezentowano w czwartek, przedstawia losy, postawy i twórczość żydowskich legionistów Piłsudskiego oraz losy żydowskich cywilów na ziemiach polskich pod różnymi okupacjami. Przedstawia także złożone relacje polsko-żydowskie w czasie odzyskiwania przez Polskę niepodległości: w okresie I wojny światowej, walk o granice i wojny polsko-bolszewickiej 1920 r.
Goście muzeum będą mogli obejrzeć rzeźby, obrazy, rysunki i grafiki, a także służące wojennej i wojskowej propagandzie plakaty, odezwy, pocztówki i filmy propagujące polski czyn zbrojny. Zobaczą też mało znane zdjęcia niemieckich i austriackich fotografów frontowych, a także okolicznościowe pierścienie legionowe i oryginalny mundur legionowy.
Wśród bohaterów, których przedstawia nowa wystawa, jest Leopold Gottlieb. Był to jeden z najciekawszych artystów żydowsko-polskich pierwszych dekad XX w., żołnierz Pierwszej Brygady, który przeszedł cały szlak legionowy, a na przełomie 1918 i 1919 roku uczestniczył w polsko-ukraińskich walkach o Lwów. "Wykonał on na linii frontu oraz na jego tyłach kilkaset rysunków, przedstawiających wodzów legionowych (w tym kilka portretów brygadiera Piłsudskiego) i współtowarzyszy broni, uwiecznił także sceny z legionowego życia" - podają muzealnicy.
Podkreślają też, że żydowscy legioniści Piłsudskiego stoją w jednej linii z innymi bohaterami walk o wolność Polski: legendarnym oficerem okresu insurekcji kościuszkowskiej Berkiem Joselewiczem, żydowskimi powstańcami styczniowymi, wreszcie Żydami walczącymi w powstaniu warszawskim. "Wystawa służy przełamaniu stereotypu Żyda, rzekomo biernego wobec walki o Polskę, i niesie klarowny przekaz: Żydzi polscy wielokrotnie w swej historii opowiadali się czynem za polską racją stanu" - podkreślają twórcy ekspozycji.
Kuratorem wystawy jest dr Artur Tanikowski, a kuratorem organizacyjnym – Ewa Witkowska. Ekspozycji towarzyszy katalog w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej. (PAP)
nno/ dym/
