Niemiecka fajka z pierwszych lat XX w. Źródło: Muzeum Dzwonów i Fajek
O prawie 50 wykonanych w XIX stuleciu zdobionych fajek oraz o liczącą ok. trzech tysięcy egzemplarzy kolekcję współczesnych dzwonków pamiątkowych wzbogaciło się Muzeum Dzwonów i Fajek w Przemyślu (Podkarpackie).
Placówka, która jest oddziałem przemyskiego Muzeum Narodowego, mieści się w późnobarokowej Wieży Zegarowej; ośmiokondygnacyjna budowla ma 38 m wysokości.
"Wśród ostatnich nabytków jest kolekcja 44 fajek wykonanych w XIX wieku z sepiolitu, czyli tzw. pianki morskiej; każda z nich ma oryginalne zdobienia. W ostatnim czasie do naszych zbiorów trafiła też fajka powstańca z 1863 r.; ma wygrawerowaną datę zrywu narodowego oraz orła w koronie" – powiedziała kierownik muzeum dr Urszula Olbromska.
Przemyskie muzeum otrzymało również prawie trzy tysiące dzwonków pamiątkowych. Darczyńcą okazał się Jan Krasnodębski z Londynu. "Otrzymaliśmy także drugą część, ok. jednego tysiąca sztuk, kolekcji dzwonków, które przez lata gromadził Jan Ryba z Kanady" – dodała dr Olbromska.
Muzeum Dzwonów i Fajek w Przemyślu w ubiegłym roku odwiedziło kilkanaście tysięcy osób. Zainteresowaniem cieszą się zarówno stałe ekspozycje jak i wystawy czasowe.
Ekspozycje fajek zajmują kondygnację dolną i dwie górne, natomiast ludwisarstwo prezentuje się w szybie obejmującym przestrzeń czterech następujących po sobie poziomów, począwszy od drugiego piętra.
W przemyskiej Wieży Zegarowej można zobaczyć ponad 700 fajek pochodzących z całej Europy, a wśród nich, np. fajkę z podobizną Tadeusza Kościuszki ze zbiorów Henryka Lubomirskiego. Są również fajki odnalezione podczas prac archeologicznych w fortach słynnej w czasie pierwszej wojny światowej twierdzy Przemyśl, a także eksponaty pochodzące z warsztatów przemyskich fajkarzy.
Z kolei na wystawie sztuki ludwisarskiej, obok dzwonków pamiątkowych, można obejrzeć ok. 100 dzwonów z różnych okresów historycznych.
Zaprezentowano nie tylko dzwony kościelne, ale także sygnalizacyjne, zegarowe i okrętowe. Jest m.in. zespół dzwonów gdańskich, z których najstarszy pochodzi z 1625 r. Większość kolekcji stanowią jednak dzwony wytworzone w przemyskich ludwisarniach rodziny Felczyńskich.
Od XIX wieku w Przemyśl był ośrodkiem, gdzie aktywnie działali ludwisarze oraz fajkarze. Aktualnie dzwony nadal wytwarza tam dwie pracownie ludwisarskie, a fajki kilkanaście małych firm.(PAP)
kyc/ par/
