Projekty i fotografie budynków oraz wyposażenia kościołów autorstwa architekta Jana Sas Zubrzyckiego, a także m.in. rysunki ołtarzy wykonane przez rzeźbiarza Andrzeja Lenika można obejrzeć w Muzeum Podkarpackim w Krośnie (Podkarpackie). Wystawę przypominającą obu artystów otwarto we wtorek.
"Wspólna ekspozycja prac Sas Zubrzyckiego oraz Lenika jest próbą przedstawienia ich twórczości. Obaj działali na przełomie XIX i XX stulecia. Prezentowali podobną postawę artystyczną i ideową" – powiedziała PAP Anna Guz-Iwaniec z krośnieńskiego muzeum.
Zaznaczyła, że "artystów oprócz przyjacielskich relacji i wspólnych pasji łączyło przekonanie, że w dziełach sztuki sakralnej najlepiej sprawdzają się dawne formy i motywy".
Sas Zubrzycki urodził się w 1860 r. w Tłustem na Podolu. Ukończył architekturę na Politechnice Lwowskiej. Do 1921 r. pracował w Urzędzie Budownictwa w Krakowie. Potem wrócił do Lwowa, gdzie był profesorem architektury na tamtejszej politechnice. Członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz założyciel i prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury we Lwowie. Zmarł w tym mieście w 1935 r.
"Był wybitnym projektantem i teoretykiem sztuki, zaangażowanym w sprawy narodowe. W swojej twórczości najwięcej zaprojektował obiektów sakralnych, nieco mniej gmachów publicznych, willi i kamienic" – przypomniała Guz-Iwaniec.
Według jego projektów wybudowano przeszło 40 kościołów; kolejnych 20 przebudował. Wśród nich są m.in. kościół kapucynów we Lwowie, krakowski kościół św. Józefa na Podgórzu, kościół michalitów w Miejscu Piastowym k. Krosna. Jest też autorem m.in. ratuszy w Jordanowie i Niepołomicach, a także gmachu poczty w Krośnie.
Cztery lata młodszy od Sas Zubrzyckiego rzeźbiarz Andrzej Lenik poza okresem studiów na krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych przez całe życie był związany z Krosnem. Tworzył głównie w drewnie, gipsie i kamieniu. Jest autorem m.in. pomnika Tadeusza Kościuszki, który w setną rocznicę insurekcji postawiono na zamku w Odrzykoniu k. Krosna.
"Z Sas Zubrzyckim współpracował przy wielu realizacjach. Wykonywał elementy wystroju i wyposażenia do kościołów przez niego projektowanych; m.in. do kościoła św. Andrzeja w Ciężkowicach zaprojektowanego przez Zubrzyckiego wykonał ambonę i ławki" – zaznaczyła Guz-Iwaniec.
Oprócz przypomnienia dokonań obu artystów na wystawie znalazły się również fotografie dokumentujące przyjazne relacje, które łączyły rodziny Zubrzyckiego i Lenika.
Wystawa będzie czynna do końca listopada. Prezentowane na niej eksponaty pochodzą z Muzeum Architektury we Wrocławiu i zbiorów Muzeum Podkarpackiego.(PAP)
kyc/ mow/