Plakaty artystów, absolwentów i pedagogów związanych z Akademią Sztuk Pięknych w Krakowie znalazły się na wystawie „2 x 100” otwartej w czwartek w Sejmie. Tytuł ekspozycji nawiązuje do 100. rocznicy odzyskania niepodległości i 200-lecia powstania krakowskiej ASP.
"Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie powstała w 1818 r. w warunkach niewoli politycznej, zaprojektowana według wzoru renomowanych uczelni europejskich swego czasu. Przez dwieście lat istnienia i uczestniczenia w losach narodu polskiego skupiała wybitne osobowości twórcze, artystów malarzy, rzeźbiarzy, grafików. Angażowali się oni w organizowanie lub odbudowywanie po kolejnych wojnach, zniszczeniach i stratach środowiska kultury lokalnej, ogólnopolskiej i europejskiej" - mówił podczas otwarcia wystawy rektor ASP w Krakowie prof. Stanisław Tabisz.
Jak zaznaczył, uczelnia stała się "tyglem kultury podtrzymującej tożsamość narodową i europejską, skutecznym wsparciem dążeń narodowo-wyzwoleńczych w czasach rozbiorów, a potem także azylem i przestrzenią wolności wewnętrznej w czasach kolejnych reżimów: niemieckiego i rosyjskiego". "ASP jest dziś nowoczesną europejską wyższą uczelnią plastyczną rozwijającą się i kształcącą wielonarodową młodzież na siedmiu wydziałach (...) Wystawa plakatów ze zbiorów Biblioteki Głównej ASP w Krakowie prezentowana w gmachu Sejmu RP akcentuje okres krystalizowania się niepodległej państwowości Polski od początkowych lat XX w. po pierwsze lata odzyskanej niepodległości" - powiedział rektor.
W odczytanym podczas otwarcia wystawy liście marszałek Sejmu Marek Kuchciński podkreślił, że ta najstarsza polska uczelnia plastyczna przez dwa wieki istnienia wypracowała wspaniałe tradycje, edukowała doskonałych twórców i mocno zaznaczyła się na artystycznej mapie Polski. "Cieszę się więc, że postanowili państwo uczcić ten doniosły czas wystawą organizowaną w murach Sejmu Rzeczypospolitej. Nasza sztuka i kultura stanowi bowiem wizytówkę Polski na świecie" - napisał.
"Pragnę wyrazić wdzięczność organizatorom, że poprzez jubileuszową wystawę przypominają nam, jak ważny był fakt powołania uczelni oraz jak istotną funkcję od tamtej chwili pełni, stanowiąc nie tylko miejsce edukacji artystycznej, lecz także ośrodek kulturotwórczy o niebagatelnej sile oddziaływania" - zaakcentował marszałek.
Jak wyjaśnił kurator wystawy dr hab. Jan Tutaj na wystawie znalazły się plakaty wybrane pod kątem połączenia dwóch rocznic - 100-lecia odzyskania niepodległości i 200-lecia uczelni. "Zdecydowaliśmy się na plakaty, ponieważ to sztuka, która stara się być w miarę możliwości egalitarna, czyli dotyczyć nie tylko grona wyspecjalizowanych odbiorców sztuki, ale trafiać do szerszej świadomości. Zakres tematyczny jest dość szeroki, bo obok plakatów dotyczących wzywania do obrony kraju i budowania nowej rzeczywistości niepodległego państwa, są także plakaty dotyczące promowania odradzającej się Rzeczpospolitej" - opowiadał.
Zbiór zawiera m.in. plakat z 1915 r. poświęcony zbiórce funduszy dla głodującej Warszawy, kilka plakatów nawołujących do obrony granic ojczyzny w 1920 r. czy propagujących potrzebę pomocy dla żołnierzy legionowych. "Wiele z nich dotyczy wydarzeń, które mimo toczącej się I wojny światowej czy potem wojny polsko-bolszewickiej jednocześnie dokumentują, że w tym czasie odbywało się normalne życie, również artystyczne. Są więc plakaty zachęcające do zakupu polskich wyrobów, reklamujące Polskie Koleje Państwowych, usługi turystyczne czy propagujące uczestnictwo w imprezach sportowych" - relacjonował kurator.
"Zobaczyć można też prace o doniosłym wymiarze historyczno-patriotycznym. Plakat Tadeusza Gronowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego przypominał w 1930 r. o setnej rocznicy postania listopadowego. Wystawa wskazuje kilka bardzo istotnych osób, które oprócz tego, że byli legionistami byli również naszymi absolwentami m.in. Edward Śmigły-Rydz, Kordian Zamorski czy Mariusz Zaruski. Ludzi, którzy byli w swoim życiu po Akademii generałami, marszałkami, ministrami, a jednocześnie byli głęboko zakorzenieni w sztuce. Ekspozycję uzupełnia także rysunek naszego patrona Jana Matejki autorstwa jego ucznia Wojciecha Weissa" - dodał dr hab. Tutaj. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ agz/