Wystawa „Czartoryscy. Historia kolekcji”. Źródło: Galeria Kordegarda
Idee kolekcjonerskie najważniejszych postaci tworzących kolekcję Czartoryskich: Izabeli Czartoryskiej, Adama Kazimierza Czartoryskiego i Władysława Czartoryskiego zostaną przedstawione na wystawie w Kordegardzie - poinformowali PAP organizatorzy. Wernisaż 7 grudnia.
"29 grudnia 2016 roku Skarb Państwa nabył całą kolekcję Książąt Czartoryskich. Wystawa organizowana w Galerii Kordegarda ma na celu przybliżenie tego niezwykłego zbioru" - zaznaczyła Anna Rudek-Śmiechowska, koordynator Galerii Kordegarda.
Kolekcja, zapoczątkowana w 1801 roku w Puławach, po wielu zmianach siedzib, znalazła swe stałe miejsce w Krakowie - w Muzeum Książąt Czartoryskich. Była własnością Fundacji Książąt Czartoryskich a jednocześnie znajdowała się pod opieką krakowskiego Muzeum Narodowego. Tworzą ją dzieła malarstwa europejskiego XIII-XVIII w., zabytki europejskiego i islamskiego rzemiosła artystycznego (od średniowiecza do XIX w.), grafiki, eksponaty sztuki starożytnej oraz militaria.
"Powstawała w Puławach, następnie jej zasoby były powiększane w Paryżu, a od 1870 roku sukcesywnie trafiała do Krakowa. Kolejne zabytki były kupowane przez księcia Władysława Czartoryskiego aż do jego śmierci w 1894 roku" - powiedziała Rudek-Śmiechowska.
Najcenniejsze dzieło w polskich zbiorach - "Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci znajduje się właśnie w posiadaniu Muzeum Czartoryskich. Ponadto w zbiorach tego Muzeum są m.in. takie dzieła, jak "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta van Rijn oraz "Krajobraz z wyspą skalistą" Pietera Bruegela Starszego, "Dziesięć miniatur portretowych rodziny Jagiellonów" z pracowni Lucasa Cranacha Młodszego, "Satyr w gościnie u chłopa" Jacoba Jordaensa a także "Fryne" Artura Grottgera, "Polonia – Rok 1863" Jana Matejki, "Śniadanie w parku" Jana Piotra Norblina, czy "Scena batalistyczna" Aleksandra Orłowskiego.
Izabela Czartoryska gromadziła w Puławach eksponaty o znaczeniu romantyczno-sentymentalnym, m.in. w Świątyni Sybilli stworzyła panteon dziejów Polski umieszczając tam urny i sarkofagi z relikwiami sławnych Polaków, np. Bolesława Chrobrego. O dawnej potędze armii polskiej i jej dowódców świadczyła potężna kolekcja militariów, w tym zbroi husarskich. Izabela Czartoryska wspierała również twórczość artystów współczesnych, w tym Aleksandra Orłowskiego, autora obrazu "Kozacy pędzący na koniach".
Władysław Czartoryski z kolei gromadził malarstwo, rzeźbę, rzemiosło bliskie sobie stylowo bądź warsztatowo. Obiekty kupował na wielkich aukcjach kolekcjonerskich głównie w Paryżu, Rzymie, Florencji czy Londynie, a także na Bliskim Wschodzie – w Stambule i Kairze, przy współpracy wybitnych ówczesnych znawców.
Zbiory Biblioteki Książąt Czartoryskich powstały dzięki zainteresowaniom bibliofilskim księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego oraz jego następców – Adama Jerzego i Władysława. Dzięki nim w Puławach - pierwszym polskim muzeum - znalazły się m.in. listy Adama Mickiewicza i Cypriana Kamila Norwida oraz autograf "Nocy letniej" Zygmunta Krasińskiego.
"Wystawa w Kordegardzie akcentuje różnorodność i bogactwo kolekcji oraz stanowi zachętę do zaznajomienia się z pełną prezentacją zbiorów, która nastąpi dopiero z końcem roku 2019 w odrestaurowanym pałacu, jednym z budynków Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie" - podkreśliła koordynatorka ekspozycji.
Kuratorem wystawy zorganizowanej przez Narodowe Centrum Kultury i Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK) jest Paulina Chełmecka z MNK. Partnerem: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.(PAP)
autor: Anna Bernat
edytor: Paweł Tomczyk
