Badanie śladów represji niemieckich i sowieckich w czasie II wojny św. i zbrodni komunistów po 1945 r. – to temat dwudniowej konferencji „Archeologia zbrodni”, rozpoczynającej się w czwartek w Łodzi. Wezmą w niej udział m.in. historycy, archeolodzy i medycy sądowi. Uczestnicy konferencji przedstawią, na przykładach wybranych projektów badawczych, aktualny stan wiedzy o miejscach odosobnienia, straceń, zagłady oraz pochówku ofiar represji totalitarnych, zlokalizowanych na terenie Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Jak powiedziała PAP naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN dr Joanna Żelazko, ustalanie śladów zbrodni z przeszłości wymaga współpracy ekspertów z różnych dziedzin nauki, wypracowania przez nich wspólnych procedur badawczych. „Historycy z racji swojej profesji zajmują się badaniami na podstawie dokumentów (...), praca archeologów jest dla nich nowym źródłem; wyniki badań archeologicznych uzupełniają wiedzę historyków” – tłumaczyła Żelazko dodając, że badacze z obu dziedzin nauki bardzo dobrze współpracowali m.in. podczas prac ekshumacyjnych w Katyniu w latach 90. XX w.
Uczestnicy konferencji przedstawią, na przykładach wybranych projektów badawczych, aktualny stan wiedzy o miejscach odosobnienia, straceń, zagłady oraz pochówku ofiar represji totalitarnych, zlokalizowanych na terenie Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Żelazko podkreśliła, że w identyfikacji ofiar represji pomagają także medycy sądowi, antropolodzy i genetycy. Aby ustalić tożsamość represjonowanego – wyjaśniła - konieczne jest porównanie DNA pochodzącego z odnalezionych szczątków z materiałem genetycznym krewnego ofiary.
Na konferencję złożą się trzy panele tematyczne. Pierwszy z nich, zaplanowany na czwartek, poświęcony będzie śladom niemieckich i sowieckich zbrodni na Polakach i Żydach w czasie II wojny światowej. Eksperci przybliżą m.in. rezultaty badań archeologicznych na terenie byłych niemieckich obozów zagłady w Bełżcu, Auschwitz-Birkenau, Chełmnie nad Nerem i Sobiborze, a także miejsc kaźni w Katyniu i Miednoje.
W drugim dniu obrad (piątek) tematem dyskusji będą represje reżimu komunistycznego w Polsce w latach 1944-1956 oraz działania na rzecz zlokalizowania miejsc pochówku jego ofiar. Przedstawione zostaną także interdyscyplinarne metody badawcze z zakresu archeologii najnowszej, które w przyszłości będą mogły być stosowane przy poszukiwaniach i badaniach śladów zbrodni totalitarnych.
Podczas konferencji referaty zaprezentują m.in. sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert, historyk dziejów najnowszych prof. Andrzej Paczkowski oraz dr hab. Krzysztof Szwagrzyk z IPN, kierujący od 2012 r. pracami archeologiczno-ekshumacyjnymi na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach, których celem jest identyfikacja ofiar komunizmu.
Konferencję naukową „Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji (1939–1956)”, której obrady odbywać się będą w łódzkim Hotelu Grand, organizuje Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Łodzi we współpracy z tamtejszym oddziałem Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich oraz Instytutem Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.(PAP)
wmk/ ls/