W bibliotece naukowej Narodowej Akademii Nauk Białorusi zaprezentowano w czwartek książkę Uładzimira Lakina pt. „Litwini w gwardii Napoleona”, przełożoną z języka rosyjskiego na białoruski przez lingwistkę i niezależną deputowaną do parlamentu Alenę Anisim.
„Jest to książka o ludziach, którzy urodzili się i żyli na tej ziemi 200 lat temu i walczyli w szeregach Gwardii Cesarskiej Napoleona I, najsłynniejszej formacji wojskowej tamtej epoki” – mówił podczas prezentacji fundator jej białoruskiego wydania Uładzimir Brzeski z Grodna.
Były prezes Towarzystwa Języka Białoruskiego, historyk Aleh Trusau przypomniał, że w czasach rosyjskich i radzieckich żołnierze napoleońscy byli przedstawiani jako najeźdźcy, gdy tymczasem wielu z nich było mieszkańcami tych ziem chcącymi odrodzić u boku Napoleona Rzeczpospolitą i Wielkie Księstwo Litewskie zniszczone przez zaborców.
„Ta książka przypomina mniej znaną cześć naszej historii i dokumentuje nasze związki z Europą. Pochód wojsk napoleońskich odcisnął wielkie piętno na tych ziemiach zarówno poprzez tych, którzy wstępowali do jego armii, jak i tych Francuzów, którzy pozostali tu po odwrocie Napoleona, bo na przykład zostali ranni” - powiedział Trusau.
Alena Anisim podkreśliła, że tytułowe słowo „Litwini” nie oznacza przynależności etnicznej, ale mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego, które obejmowało całość dzisiejszych ziem białoruskich.
Z kolei obecny podczas prezentacji książki przewodniczący komisji spraw zagranicznych białoruskiej Izby Reprezentantów Walery Waraniecki podkreślił, że Białoruś powinna zgłębiać wszystkie okresy swojej historii. Jego zdaniem „jej synowie” znajdowali się zarówno w armii napoleońskiej, jak i walczącej z nią armii cara Aleksandra, a wielu żołnierzy armii napoleońskiej po jego upadku weszło w skład armii podporządkowanej carowi.
„Na terenie dawnej Rzeczypospolitej i Wielkiego Księstwa Litewskiego Napoleon jest traktowany szczególnie, bo z jego nadejściem wiązano nadzieje na odrodzenie państwowości zniszczonej przez zaborców” - powiedział ambasador RP na Białorusi Konrad Pawlik, który był obecny na prezentacji. Dodał, że losy polskich żołnierzy z armii Napoleona zostały utrwalone w polskiej kulturze, stając się kanwą wybitnych dzieł literackich i filmowych.
Książka „Litwini w gwardii Napoleona” autorstwa białoruskiego historyka Uładzimira Lakina przestawia historię i cały szlak bojowy jednostek Gwardii Cesarskiej od 1807 do 1815 roku. Zawiera wiele ilustracji, map oraz indeks obejmujący ponad 1000 nazwisk żołnierzy Gwardii pochodzących z terenów Wielkiego Księstwa Litewskiego, odrodzonego przez Napoleona dekretem z 1 lipca 1812 roku.
Z Mińska Justyna Prus (PAP)
just/ jo/ mc/
