69 proc. Polaków dostrzega poprawę pozycji Polski w ciągu minionych 25 lat, 68 proc. uważa, że nastąpił wzrost bezpieczeństwa naszego kraju na arenie międzynarodowej, tyle samo wskazuje na polepszenie relacji Polski z sąsiadami - wynika z sondażu CBOS.
Zdaniem 11 proc. badanych w minionym ćwierćwieczu pozycja Polski pogorszyła się, 9 proc. - nastąpił spadek bezpieczeństwa kraju, a w ocenie 8 proc. pogorszyły się relacje z sąsiadami.
Wyraźnie krytycznie postrzegane są zmiany w dziedzinie opieki zdrowotnej (62 proc. opinii negatywnych wobec 22 proc. pozytywnych), intensywności kontaktów międzyludzkich (57 proc. wobec 21 proc.), siły więzi rodzinnych (54 proc. wobec 16 proc.) oraz uczciwości Polaków (47 proc. wobec 14 proc.).
Ponad połowa ankietowanych (53 proc.) zwraca uwagę na poprawę stanu polskiej gospodarki oraz materialnych warunków życia w kraju (51 proc.); natomiast zdaniem 28 proc. respondentów nastąpiło pogorszenie stanu gospodarki, a w ocenie 30 proc. pogorszenie sytuacji materialnej.
Podczas gdy 51 proc. dostrzega wzrost poziomu edukacji i szkolnictwa, ich pogorszenie zauważa 33 proc. ankietowanych. W przypadku oceny pracowitości Polaków - 50 proc. uważa, że ona wzrosła, a 19 proc. - że zmalała.
Nieco mniej respondentów - 47 proc. - twierdzi, że w ciągu minionego ćwierćwiecza wzrosła w Polsce tolerancja dla odmiennych poglądów; odwrotne zdanie ma 20 proc. ankietowanych. W ocenie 45 proc. badanych zwiększyło się wśród obywateli poczucie własnej wartości; 26 proc. twierdzi, że wręcz przeciwnie. Zdaniem 44 proc. wzrósł wpływ obywateli na sprawy kraju, neguje to 23 proc. 41 proc. odczuwa dumę z własnej ojczyzny, a nie podziela tego poczucia 25 proc. ankietowanych.
Po 1989 roku Polacy zauważają zmiany w zakresie religijności. O jej spadku przekonanych jest ponad dwie trzecie respondentów (67 proc.), a co dziesiąty (10 proc.) ma odmienne zdanie w tej kwestii.
Negatywnie wypada ocena zmian w zakresie poziomu przestępczości oraz ludzkiej życzliwości. Niemal czterokrotnie wyższy jest odsetek tych, którzy uważają, że poziom przestępczości wzrósł niż zmalał (58 proc. wobec 15 proc.). Podobnie wygląda ocena ludzkiej życzliwości; zdaniem 61 proc. zmalała, a 16 proc. - wzrosła.
Wyraźnie krytycznie postrzegane są zmiany w dziedzinie opieki zdrowotnej (62 proc. opinii negatywnych wobec 22 proc. pozytywnych), intensywności kontaktów międzyludzkich (57 proc. wobec 21 proc.), siły więzi rodzinnych (54 proc. wobec 16 proc.) oraz uczciwości Polaków (47 proc. wobec 14 proc.).
Przekonanie o zmianach raczej negatywnych niż pozytywnych dotyczy także takich kategorii, jak bezpieczeństwo socjalne (46 proc. badanych dostrzega jego pogorszenie, a 32 proc. poprawę) oraz gotowość do pomocy innym (30 proc. respondentów uważa, że skłonność do pomagania wzrosła, a 40 proc. – że zmalała).
"Postrzeganie zmian po 1989 roku istotnie wiąże się z oceną sytuacji osobistej i rodzinnej w zależności od uznawania się za beneficjentów przemian ustrojowych lub pokrzywdzonych. Ci, którzy sądzą, że zyskali na transformacji, oceniają przeobrażenia, jakie nastąpiły w Polsce w ostatnim dwudziestopięcioleciu, wyraźnie lepiej niż osoby przekonane, że na tych przemianach straciły" - napisał CBOS w komentarzu do wyników badania.
Zaznaczono w nim, że szczególnie istotne różnice dotyczą oceny zmian w zakresie materialnych warunków życia w Polsce, stanu polskiej gospodarki, bezpieczeństwa socjalnego, pozycji Polski w świecie, jej bezpieczeństwa międzynarodowego, poziomu opieki zdrowotnej w kraju, a także poczucia własnej wartości obywateli.
Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich, wspomaganych komputerowo w dniach 6–12 lutego 2014 roku na liczącej 1020 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. (PAP)
dsr/ ls/ jra/