Niemal połowa badanych (47 proc.) Polaków uważa, że Wojciech Jaruzelski - jako polityk - dobrze służył Polsce, ale ponad połowa społeczeństwa (55 proc.) twierdzi, że w pamięci zbiorowej zapisze się on jako postać negatywna - wynika z najnowszego sondażu CBOS.
Ankietowanych poproszono o ocenę całokształtu politycznej działalności Wojciecha Jaruzelskiego i zasadności decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego.
O tym, że Wojciech Jaruzelski dobrze służył Polsce, przekonana jest niemal połowa badanych (47 proc. - w tym 35 proc. badanych odparło: raczej tak, 12 proc. - zdecydowanie tak). Co trzeci ankietowany (33 proc.) jest przeciwnego zdania. Jedna piąta respondentów (20 proc.) nie potrafi jednoznacznie ocenić Jaruzelskiego jako polityka.
Ocena politycznej działalności Wojciecha Jaruzelskiego nie zmieniła się znacząco przez ostatnie pięć lat. Można jednak zauważyć, że od 2009 roku zmniejszyła się liczba badanych wskazujących na jego zasługi dla kraju - w 2009 r. zdania, że Jaruzelski dobrze służył Polsce było 52 proc. Polaków.
O tym, że Wojciech Jaruzelski dobrze służył Polsce, przekonana jest niemal połowa badanych (47 proc. - w tym 35 proc. badanych odparło: raczej tak, 12 proc. - zdecydowanie tak). Co trzeci ankietowany (33 proc.) jest przeciwnego zdania. Jedna piąta respondentów (20 proc.) nie potrafi jednoznacznie ocenić Jaruzelskiego jako polityka.
Ocena politycznych zasług Wojciecha Jaruzelskiego zależy przede wszystkim od wykształcenia i poglądów politycznych respondentów. Ankietowani mający wykształcenie podstawowe i gimnazjalne (49 proc.), średnie (47 proc.) oraz zasadnicze zawodowe (56 proc.) są na ogół przekonani, że Wojciech Jaruzelski dobrze służył Polsce. Kwestionują to respondenci z wykształceniem wyższym (45 proc.).
Postawa sceptyczna wobec zasług Jaruzelskiego dla kraju przeważa również wśród badanych identyfikujących się z prawicą, ocena pozytywna jest na ogół deklarowana przez ludzi o orientacji centrowej i - jeszcze częściej - lewicowej. Znajduje topotwierdzenie w preferencjach partyjnych: zwolennicy SLD (72 proc.), PO (53 proc.) i PSL (47 proc.) z reguły dobrze oceniają całokształt działalności politycznej Wojciecha Jaruzelskiego, natomiast wyborcy PiS (51 proc.) i Nowej Prawicy (58 proc.) są przeważnie przeciwnego zdania.
Mimo że przeważająca część respondentów uznaje Wojciecha Jaruzelskiego za polityka zasłużonego dla kraju, na ogół odmiennie kształtują się deklaracje odnoszące się do tego, jak zostanie on zapamiętany przez obywateli. Ponad połowa badanych (55 proc.) twierdzi, że Jaruzelski będzie pamiętany przez większość społeczeństwa jako postać negatywna, natomiast niespełna jedna trzecia - jako pozytywna (30 proc.).
Pięć lat temu zdania na temat tego, jak w pamięci zbiorowej zapisze się generał Jaruzelski, były podzielone bardziej niż są w tym roku. Obecnie częstsze jest przekonanie, że Jaruzelski zostanie zapamiętany jako postać negatywna (wzrost o 9 punktów procentowych).
Z próbą określenia historycznej roli Wojciecha Jaruzelskiego związana jest nieodłącznie ocena jego decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego. Blisko połowa respondentów (46 proc.) uważa, że decyzja ta była słuszna, natomiast za niesłuszną uznaje ją jedna trzecia badanych (32 proc.).
Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face to face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 5-11 czerwca 2014 roku na liczącej 1044 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. (PAP)
agz/ ls/ ura/