02.06.2009 Katowice (PAP) - Odznaczenia przyznane pośmiertnie prof. Uniwersytetu Śląskiego Augustowi Chełkowskiemu i Walerianowi Pańce są nieadekwatne do ich zasług - taką opinię wyrażali uczestnicy debaty „Rok 1989 - Nasza Polska - w Sejmie w i Senacie”, która odbyła się we wtorek w Katowicach.
Obaj w tym roku zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżami Komandorskimi Orderu Odrodzenia Polski.
Prof. Alicja Ratuszna, która przed laty współpracowała z prof. Chełkowskim, przypomniała, że były czynione starania, by były marszałek Senatu został odznaczony Orderem Orła Białego.
„W oczach obecnej ekipy rządzących profesor nie był dość godny tego najwyższego odznaczenia, o które myśmy występowali” - powiedziała. Dodała, że uczestnicy debaty zamierzali o to we wtorek bezpośrednio zapytać szefa Kancelarii Prezydenta. Piotr Kownacki nie przyjechał jednak do Katowic.
Kownacki, który w przeszłości był współpracownikiem prof. Pańki w NIK przysłał list, w którym pisał o swoim dawnym przełożonym jako osobie bezgranicznie oddanej sprawie, odważnej, o szerokich zainteresowaniach humanistycznych.
Niezależnie od decyzji prezydenckich urzędników prof. Chełkowski na zawsze pozostanie w sercach współpracowników i będzie czczony jak osoba, która dostała najwyższe odznaczenia - podkreśliła prof. Ratuszna.
August Chełkowski był wybitnym fizykiem i rektorem UŚ. W 1980 r. wstąpił do „Solidarności”. W społeczności akademickiej cieszył się wielkim autorytetem. W stanie wojennym został internowany.
„Chronił nas przed światem zewnętrznym, w którym kariera uwarunkowana była przynależnością partyjną” - wspominała prof. Ratuszna. Dodała, że w czasach PRL przychodziło się do niego po radę, w czasie strachu i bezradności. Po upadku komunizmu został senatorem, był marszałkiem Senatu. 3 maja tego roku został odznaczony pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Walerian Pańko był prawnikiem, specjalizującym się w prawie cywilnym. Na początku lat 80. zaczął doradzać „Solidarności”. Także był internowany po wprowadzeniu stanu wojennego. Był posłem w Sejmie kontraktowym, a od maja 1991 r. został prezesem NIK.
W październiku tego samego roku zginął w Słostowicach na trasie szybkiego ruchu Warszawa-Katowice. Świadkowie mówili o wybuchu poprzedzającym zderzenie. Stąd przekonanie niektórych osób, że mógł to być zamach, a jego tłem – prowadzone przez NIK czynności kontrolne. W marcu tego roku prezydent Kaczyński przyznał pośmiertnie prof. Pańce Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
Debatę zorganizowała „S” Uniwersytetu Śląskiego i NZS. Była adresowana przede wszystkim do uczniów katowickich liceów. Zorganizowano ją w instytucie, który dziś nosi imię prof. Chełkowskiego. Patronat nad spotkaniem objął rektor UŚ prof. Wiesław Banyś. (PAP)
kon/ ls/ gma/