Elie Wiesel. Fot. PAP/EPA
Elie Wiesel - laureat Pokojowej Nagrody Nobla i twórca terminu "Holokaust" - zwrócił w poniedziałek najwyższe odznaczenie węgierskie, które otrzymał z rąk prezydenta Węgier w 2004 r. w proteście - jak napisał - przeciw nasilającym się przejawom antysemityzmu na Węgrzech.
W liście otwartym skierowanym do przewodniczącego węgierskiego parlamentu Laszlo Kovera Elie Wiesel napisał, że „jest zaniepokojony narastającymi przejawami antysemityzmu i rasizmu na Węgrzech, zwłaszcza próbami rehabilitacji węgierskich polityków, którzy współpracowali z reżimem faszystowskim”.
Wiesel zwrócił szczególną uwagę na próbę pochówku szczątków kontrowersyjnego węgierskiego pisarza Jozsefa Nyiro (1889-1953) w rumuńskim mieście Odorieu Secuiecs, w którym żyje węgierska mniejszość. W uroczystości firmowanej przez węgierski rząd i węgierską diasporę, wziął udział Laszlo Kover. Incydent wywołał napięcie w stosunkach węgiersko-rumuńskich ponieważ Nyiro sympatyzował z faszystami podczas II wojny światowej i popierał rząd Ferenca Szalasiego, który rozpętał terror w kraju i przystąpił do eksterminacji ludności żydowskiej.
W liście otwartym skierowanym do przewodniczącego węgierskiego parlamentu Laszlo Kovera Elie Wiesel napisał, że „jest zaniepokojony narastającymi przejawami antysemityzmu i rasizmu na Węgrzech, zwłaszcza próbami rehabilitacji węgierskich polityków, którzy współpracowali z reżimem faszystowskim”.
W swoim liście Wiesel wyraził również oburzenie z powodu prób rehabilitacji regenta Węgier Miklosa Horthy’ego, który – jego zdaniem - jest współodpowiedzialny za wprowadzenie antyżydowskiego prawodawstwa podczas II wojny światowej.
Wiesel przypomniał również niedawne incydenty antysemickie na Węgrzech: zbeszczeszczenie pomnika Holokaustu w Budapeszcie i znieważenie emerytowanego naczelnego rabina Węgier.
Elie Wiesel otrzymał Wielki Krzyż za Zasługi dla Republiki Węgierskiej z rąk ówczesnego prezydenta Ferenca Madla w roku 2004.
Wiesel, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w roku 1986, jest amerykańskim pisarzem i dziennikarzem pochodzenia węgiersko-żydowskiego. Urodził się w Rumunii w ortodoksyjnej rodzinie chasydów. W czasie II wojny światowej był więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Buchenwald. Jest on twórcą terminu "Holokaust", przewodniczącym amerykańskiej Komisji ds. Holokaustu przy prezydencie USA i inicjatorem budowy Muzeum Holokaustu w Stanach Zjednoczonych.
Z Budapesztu Andrzej Niewiadowski (PAP)
an/ jm/
