Gen. Vo Nguyen Giap, bohater walk o niepodległość Wietnamu, zmarł w piątek w wieku 102 lat - podały wietnamskie źródła rządowe. Giap, przy wsparciu Chin, prowadził skutecznie wojnę partyzancką w Indochinach, walcząc z Japończykami, Francuzami i Amerykanami.
Nazywany "czerwonym Napoleonem" w latach 1946–80 był ministrem obrony narodowej, a w latach 1951–82 członkiem Biura Politycznego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Wietnamu. Był bliskim współpracownikiem Ho Chi Minha, który doprowadził kraj do niepodległości.
Jako świetny strateg Giap prowadził z sukcesem operacje partyzanckie, pokonując zarówno wojska francuskich kolonizatorów, jak i wiele lat później siły USA i południowowietnamskie.
Do historii batalistyki przeszła bitwa z Francuzami w 1954 roku w dolinie Dien Bien Phu, gdy gen. Giap nakazał rozmontowanie sprzętu artyleryjskiego i broni przeciwlotniczej i przeniesienie ich w góry, skąd prowadzono ostrzał sił francuskich. Tysiące ludzi, głównie na rowerach, przewiozło cały sprzęt i amunicję. Francuzi skapitulowali i wycofali się z Wietnamu, wcześniej doprowadzając do podziału kraju na komunistyczną Północ i Południe.
Taktykę Giapa zastosowano podczas ofensywy Tet przeciwko siłom amerykańskim w styczniu 1968 roku podczas zawieszenia broni z okazji Nowego Roku Księżycowego. Siły Giapa zaatakowały wtedy ponad 40 wietnamskich miast i weszły do Sajgonu, ówczesnej stolicy Wietnamu Południowego, na krótko opanowując ambasadę USA. Walki te uważane są za jeden z czynników, które doprowadziły Amerykanów do wycofania się z Wietnamu.
Giap nie brał osobiście udziału w końcowych walkach wietnamskich sił komunistycznych w 1975 roku, które doprowadziły do upadku Wietnamu Południowego i objęcia przez komunistów władzy nad całym krajem, jednak wykorzystano opracowane przez generała plany taktyczne i strategiczne.
Był samoukiem, nie ukończył żadnej akademii wojskowej, lecz do dziś uważany jest na świecie za mistrza w prowadzeniu wojny partyzanckiej. W Wietnamie traktowany był przez wiele lat jako bohater narodowy.
Jednak mimo sukcesów militarnych jego kariera załamała się, gdy w 1975 roku wszedł w konflikt z Le Duanem, numerem dwa we władzach komunistycznego Wietnamu. Zachował jedynie stanowisko wicepremiera odpowiedzialnego za naukę i technologię. Usunięto go z KC Komunistycznej Partii Wietnamu w 1991 r.(PAP)
jo/ kar/
