W najbliższych dniach IPN zamierza rozpocząć w Ogrodzonej na Śląsku Cieszyńskim poszukiwania szczątków zamordowanych przez komunistów żołnierzy Narodowej Organizacji Wojskowej - dowiedziała się w czwartek PAP w katowickim oddziale IPN.
Adam Kondracki, szef wieloosobowego stanowiska ds. Poszukiwań i Identyfikacji w oddział IPN w Katowicach, poinformował, że prace będą miały charakter sondażowy. Wyznaczony został już pewien obszar w Ogrodzonej, na którym planowane są poszukiwania, ale nie podał szczegółów.
W Ogrodzonej koło Cieszyna mogą spoczywać żołnierze NOW, która działała na terenie od Wadowic po Cieszyn. Na Śląsku Cieszyńskim istniało pięć obwodów. Jednym z nich był "Wędrowiec" pod dowództwem Pawła Heczki. Oddział ten został zlikwidowany przez siły bezpieczeństwa w lipcu 1946 r. Sześciu żołnierzy zginęło w obławie w gajówce w Kiczycach. Pozostali, którzy zdołali wówczas umknąć, byli sukcesywnie wyłapywani. Latem 1946 r. przed sądem doraźnym stanęło 26 członków "Wędrowca". Sześciu, w tym Heczkę, skazano na śmierć. Wyrok wykonano.
IPN w planach ma także sprawdzenie metodami nieinwazyjnymi przynajmniej jednego z wielu miejsc domniemanych pochówków żołnierzy wyklętych w Bielsku-Białej. Lokalizacja nie została jeszcze wyznaczona. Największy wpływ na wybór będzie miało prawdopodobieństwo odnalezienia szczątków. „Miejsce w Bielsku-Białej jest w planach w tym roku, ale jest za wcześnie, by o tym mówić” – podał Kondracki. Wśród nieinwazyjnych metod poszukiwań są m.in. badania związane z geofizyką i geochemią.
W Bielsku-Białej jest wiele miejsc, w których mogą spoczywać żołnierze podziemia antykomunistycznego. Aleksandra Namysło w artykule opublikowanym przez IPN w broszurze poświęconej podziemiu niepodległościowemu na Podbeskidziu wymieniła kilka lokalizacji, gdzie mogą spoczywać ofiary komunistów, przede wszystkim żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania Henryka Flamego "Bartka".
To m.in. teren za budynkiem, który zajmował po wojnie UBP w Bielsku. Według świadków ubecy mieli tam zakopać ciało żołnierza "Bartka" - sierż. Edwarda Michalika, ps. Kanar. Może tam spoczywać także związany z oddziałem Flamego Karol Czorny, zamordowany w listopadzie 1945 r. Jest to też podwórze budynku UBP w Białej oraz park nad rzeką Białą. Badacz losów żołnierzy "Bartka" Bogdan Ścibut wskazał teren obecnego szpitala pediatrycznego w Bielsku-Białej, który służył niegdyś jako koszary. Ciała ośmiu żołnierzy miały zostać pochowane na śmietniku.
W poniedziałek IPN rozpoczął na cmentarzu w katowickiej dzielnicy Ligota poszukiwania szczątków żołnierzy wyklętych, straconych w grudniu 1946 r . Znajduje się tam m.in. symboliczna mogiła i Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach. (PAP)
szf/ itm/
