Centralne uroczystości Tysiąclecia Chrztu Polski w archidiecezji wrocławskiej. Wrocław 10.1966. Od lewej: abp Bolesław Kominek, abp Filadelfii John Krol, prymas Stefan Wyszyński i abp Arturo Tabera. Fot. PAP/A. Kossobudzki Orłowski
Prymas Wyszyński, jeszcze podczas internowania przez władze komunistyczne w latach 1953-56, stworzył program ogólnonarodowej Wielkiej Nowenny – dziewięcioletniego programu duszpasterskiego, przygotowującego katolików polskich do obchodów tysiąclecia chrztu Polski. Obchodom przeciwstawiały się komunistyczne władze.
1956
16 maja – internowany przez władze PRL w klasztorze w Komańczy prymas Stefan Wyszyński układa treść Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego przygotowujących do obchodów Milenium.
26 sierpnia – zgromadzeni na Jasnej Górze pielgrzymi przybyli na uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej składają Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego.
1957
5 maja – na Jasnej Górze inauguracja pierwszego roku Wielkiej Nowenny Narodu przed Tysiącleciem Chrztu Polski.
8 maja-17 czerwca – wizyta prymasa Wyszyńskiego w Watykanie. W trakcie spotkań z papieżem Piusem XII poruszono temat obchodów Milenium.
26 sierpnia – na Jasnej Górze początek peregrynacji Obrazu Nawiedzenia.
1965
Listopad – biskupi polscy wysyłają listy do pięćdziesięciu sześciu episkopatów z całego świata informujące o obchodach Milenium.
18 listopada – episkopat Polski podczas obrad Soboru Watykańskiego II wystosowują list do biskupów niemieckich „przebaczamy i prosimy o wybaczenie”.
1966
7 stycznia – władze PRL odmawiają prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu zgody na wyjazd na obchody Milenium w Rzymie.
13 stycznia – inauguracja obchodów Milenium w Watykanie.
9-17 kwietnia – obchody Tygodnia Tysiąclecia w całym kraju, uroczystości milenijne w Gnieźnie i Poznaniu.
17 kwietnia – papież Paweł VI zwraca się do ambasadora PRL we Włoszech z prośbą o przyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu w związku z planowaną pielgrzymką papieską na Jasną Górę.
21 kwietnia – władze PRL stwierdzają, że nie udzielą kard. Wyszyńskiemu zgody na przyjazd do Watykanu i określają zamiar pielgrzymki Pawła VI do Polski jako niewskazany.
2 maja – Paweł VI ustanawia prymasa Polski legatem papieskim na uroczystości 3 maja na Jasnej Górze.
3 maja – święto NMP Królowej Polski na Jasnej Górze stanowiące kulminację obchodów Milenium. Na błoniach pod Jasną Górą zgromadziło się ok. pół miliona wiernych.
7-8 maja – obchody Milenium w Krakowie.
8 maja – próba zmiany trasy przejazdu Obrazu Nawiedzenia, starcia ZOMO z protestującymi wiernymi.
13-16 maja – obchody milenijne organizowane przez polską emigrację w Rzymie zakończone uroczystościami na Monte Cassino.
15 maja – pielgrzymka młodzieży na Jasną Górę.
18 maja –zatrzymanie Obrazu Nawiedzenia przez MO pod Bytomiem.
22 maja – obchody Milenium na stadionie White City w Londynie.
24 czerwca – list prymasa Wyszyńskiego do władz PRL z powodu „aresztowania” Obrazu Nawiedzenia.
24 sierpnia – protest prymasa Wyszyńskiego skierowany do premiera PRL Józefa Cyrankiewicza przeciwko antykościelnej kampanii propagandy reżimu.
26 sierpnia – uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej podczas której Prymas zapowiada coroczne odnawianie Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego.
28 sierpnia – uroczystości Milenium w Chicago.
24 listopada – Watykan informuje prymasa Wyszyńskiego o chęci przyjazdu papieża Pawła VI na zakończenie obchodów Milenium.
28 listopada – na Jasnej Górze prymas Wyszyński odprawia mszę dziękczynną za łaski obchodów milenijnych w latach 1956-1966.
29-30 listopada – władze PRL stawiają Sekretarzowi Stanu abp. Casarolemu warunki przyjazdu Pawła VI do Polski. Wśród nich było między innymi przeniesienie wizyty z Jasnej Góry do Wrocławia i zorganizowanie jej bez udziału Prymasa oraz poinformowanie o niej wiernych w ostatniej chwili przed przybyciem papieża.
21 grudnia – papież Paweł VI upoważnia kard. Stefana Wyszyńskiego do udzielenia błogosławieństwa apostolskiego wszystkim ordynariuszom w ostatnim dniu roku milenijnego. Oznacza to zakończenie starań o przyjazd Pawła VI do Polski.
31 grudnia – uroczysta msza święta w Katedrze św. Jana w Warszawie na zakończenie roku milenijnego
1967
1 stycznia – uroczystości inaugurujące drugie milenium chrześcijaństwa w Polsce.
3 maja – pielgrzymka Episkopatu na Jasną Górę w podziękowaniu za obchody milenijne.
Opracowano na podstawie:
„Milenium czy Tysiąclecie” pod red. Bartłomieja Noszczka, IPN, Warszawa 2005
„Millennium polskie. Walka o rząd dusz”. Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2002
Michał Szukała (PAP)
