Marzec 68. Plakaty i hasła na budynku Pałacu Uruskich (Wydział Geografii UW) na Krakowskim Przedmieściu. 15.03.1968. Fot. PAP/T. Zagoździński
Strajki z marca 1968 roku były przykładem dla wszystkich Polaków w walce o wolność słowa, a upór, z jakim działali protestujący, "posłużył kolejnym pokoleniom za wzór walki z panującym reżimem" - głosi m.in. uchwała Komisji Krajowej Niezależnego Zrzeszenia Studentów.
W sobotę przyjęto ją w Białymstoku na rozpoczętym dwudniowym zjeździe Komisji Krajowej NZS. Biorą w nim udział studenci z uczelni z kilkunastu polskich miast.
"W okrągłą, 50. rocznicę protestów z marca 1968 roku, Niezależne Zrzeszenie Studentów pragnie oddać hołd wszystkim ówczesnym strajkującym, a w szczególności studentom, którzy 30 stycznia doprowadzili do manifestacji piętnującej cenzurę, jaką władze PRL-u wprowadziły na inscenizację +Dziadów+ w Teatrze Narodowym" - napisano w przyjętej uchwale.
NZS podkreśla w niej, że początek protestów studenckich w marcu 1968 r. był "masowym i spontanicznym zrywem młodzieży, która dojrzewała w Polsce Ludowej". "Strajki te są dla Niezależnego Zrzeszenia Studentów zdarzeniem szczególnym, ponieważ jego uczestnicy posłużyli za przykład wszystkim Polakom, dając im asumpt do walki z ograniczeniami wolności słowa" - głosi uchwała.
Podkreślono także, że studenckie protesty były dla młodych ludzi "konfrontacją iluzorycznego wrażenia dobrobytu, jaki rozsiewała wśród swoich obywateli partia rządząca, z rzeczywistością, w jakiej żyli". "Próba utrzymania tradycji niezależności akademickiej od państwa oraz prawo do prawdy stanowiły inspirację dla pokolenia NZS, które sformalizowało się 12 lat po tych wydarzeniach" - głosi uchwała.
Przewodnicząca zarządu krajowego NZS Maria Cholewińska powiedziała PAP, że dla jej organizacji wydarzenia z marca 1968 są ważne, bo to pierwszy zryw, który stał się inspiracją do powstania NZS 12 lat później. "To była tak naprawdę jedna z pierwszych przesłanek, jedna z pierwszych inspiracji dla powstania Niezależnego Zrzeszenia Studentów. (...) Te korzenie są dla nas bardzo ważne i to, że to był jeden z pierwszych zrywów stricte studenckich" - powiedziała Cholewińska.
W przyjętej uchwale NZS wyraża także "największy szacunek" tym, którzy "jako jedni z pierwszych odważyli się wystąpić przeciwko władzy ludowej na skalę krajową".
"Upór, jaki zaprezentowali strajkujący w marcu 1968 roku, posłużył kolejnym pokoleniom za wzór walki z panującym reżimem, co ostatecznie przyczyniło się do odzyskania upragnionej wolności. Data 8 marca 1968 roku na zawsze zapisała się w kartach historii, jako niezmywalna hańba ówcześnie rządzących, próbujących siłą i przemocą ograniczać swobody obywatelskie oraz działalność artystyczną" - napisano w uchwale.
Cholewińska poinformowała, że obecnie w NZS działa ponad 2 tys. studentów na 36 polskich uczelniach.(PAP)
autor: Izabela Próchnicka
kow/ karo/
