Wiceminister kultury Magdalena Gawin. Fot. PAP/T. Gzell
Władze Republiki Austrii, na skutek negocjacji władz polskich, poszerzyły odpowiedzialność za stan zachowania pozostałości po KL Gusen - poinformowała w piątek PAP wiceminister kultury Magdalena Gawin.
"Austriacki parlament dnia 14 lipca br. przyjął ustawę o ustanowieniu federalnego urzędu Miejsce Pamięci KL Mauthausen" - podała w piątek PAP Gawin, która podkreśliła, że dzięki negocjacjom władz polskich austriackie władze zmieniły treść ustawy dotyczącej byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Gusen.
Jak tłumaczyła, "pozytywne zmiany" w ustawie polegają m.in. na rozszerzeniu odpowiedzialności Austrii za stan zachowania b. nazistowskich obozów śmierci.
"Paragraf 2 ustawy rozszerza odpowiedzialność polityczną i finansową Republiki Austrii z jedynego obozu wymienionego z nazwy KL Mauthausen także na KL Gusen oraz ok. 50 wymienionych z nazwy podobozów, których lista znalazła się w ustawie na wniosek polskiej strony" - poinformowała Gawin.
"Austriacki parlament dnia 14 lipca br. przyjął ustawę o ustanowieniu federalnego urzędu Miejsce Pamięci KL Mauthausen" - podała w piątek PAP wiceminister kultury Magdalena Gawin, która podkreśliła, że dzięki negocjacjom władz polskich austriackie władze zmieniły treść ustawy dotyczącej byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Gusen.
Wiceminister kultury dodała też, że taka sama konstrukcja prawna została powtórzona w paragrafie 3 ustawy, który określa zadania nowego urzędu. "W realizacji każdego zadania nowy urząd ma zobowiązanie w równym stopniu wobec KL Mauthausen, jak i KL Gusen oraz podobozów" - wyjaśniła.
"Obok KL Mauthausen, pojawiła się w ustawie nazwa bliźniaczego, największego na terenie Austrii obozu koncentracyjnego - KL Gusen, gdzie zginęło około 30 tysięcy polskiej inteligencji, którzy stanowili największą grupę narodowościową więźniów. To otwiera drogę prawną do dalszych negocjacji i faktycznego zabezpieczenia pozostałości po obozie" – tłumaczyła Gawin.
Ministerstwo kultury w maju br. zostało zaalarmowane o dewastacji pozostałości po byłym obozie koncentracyjnym Gusen - jednym z największych miejsc zagłady Polaków w czasie II wojny światowej. W czerwcu br. na miejsce udała się delegacja ministerstwa kultury z Magdaleną Gawin na czele. Celem wizyty było m.in. powstrzymanie dewastacji pozostałości po KL Gusen, w którym w latach 1940-1945 zginęły tysiące Polaków.
O podjęcie pilnych działań w tej sprawie zaapelowali do władz Austrii przedstawiciele polskich i żydowskich środowisk zajmujących się historią i pielęgnowaniem pamięci.
Wiceminister kultury podkreśliła, że "pozytywne zmiany" były możliwe dzięki zabiegom dyplomatycznym jej oraz ambasadora Polski w Austrii Artura Lorkowskiego. "Zmiany wprowadzone do ustawy to sukces przedstawicieli państw europejskich, których obywatele zostali zamordowani w systemie niemieckich nazistowskich obozów Mauthausen-Gusen. To dobry początek trudnego procesu przywracania tego systemu obozów do europejskiej pamięci historycznej" - ocenił Lorkowski.
Resort kultury poinformował też, że 27 lipca br. wiceminister Gawin przyjmie delegację więźniów KL Mauthausen-Gusen w siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Planowana jest również wizyta polskich dziennikarzy na terenie b. obozów w Austrii, a Muzeum Historii Polski przygotowuje wystawę plenerową na ich temat. Dodatkowo historycy z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego pracują nad programem badawczym przy współpracy z zagranicznymi naukowcami. Wszystkie te działania mają służyć przywróceniu pamięci o ofiarach KL Gusen.
"Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego składa podziękowania organizacjom pozarządowym, intelektualistom, dziennikarzom, wszystkim sygnatariuszom listów otwartych do ministra spraw wewnętrznych Austrii - Wolfganga Sobotki oraz obywatelom za organizację kampanii społecznej na rzecz opieki konserwatorskiej nad KL Gusen" - dodała Gawin, zaznaczając przy tym, że list protestacyjny w sprawie dewastacji KL Gusen podpisało 27 tysięcy internautów.
Dawny obóz w Gusen to jedno z największych miejsc zagłady Polaków w czasie II wojny światowej. Obóz ten funkcjonował od 25 maja 1940 r. do 5 maja 1945 r. i wchodził - wraz z powstałymi później Gusen II i Gusen III - w skład sieci podobozów KL Mauthausen, które Niemcy zbudowali na terenie zaanektowanej Austrii. Należały one do najcięższych w III Rzeszy.
Obecnie w Gusen znajduje się izba pamięci ze znajdującym się obok zachowanym z czasu wojny piecem krematoryjnym, przy którym co roku miejscowa Polonia oraz państwowe delegacje, m.in. z Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, upamiętniają ofiary.
Norbert Nowotnik (PAP)
nno/ agz/
