MSZ informuje: Nominacje ambasadorskie, kopie listów uwierzytelniających, komunikaty prasowe i inne dotąd niepublikowane w Internecie dokumenty Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP udostępnia w związku z rocznicą nawiązania przez Polskę stosunków dyplomatycznych z Chińską Republiką Ludową (ChRL).
Wśród prezentowanych materiałów można znaleźć między innymi raport pierwszego po II wojnie światowej polskiego ambasadora w Chinach – Juliusza Burgina, zawierający informację o rozmowie z Mao Zedongiem w czasie składania listów uwierzytelniających (dostępny w formie pliku PDF).
Udostępnione dokumenty to również korespondencja szyfrowa i telegramy wymieniane pomiędzy polskimi dyplomatami w ChRL a centralą MSZ w Warszawie.
Za początek kontaktów polsko-chińskich historycy często uznają XIII wiek i przyjazd do Chin polskiego podróżnika – franciszkanina Benedykta Polaka. Ważniejszą rolę we wzajemnych relacjach przypisuje się jednak urodzonemu w XVII wieku we Lwowie Michałowi Boymowi – orientaliście, przyrodnikowi, kartografowi i jezuickiemu misjonarzowi, który spędził wiele lat w Chinach, pełniąc również funkcję posła cesarza Yongli do papieża Innocentego X. Bliższe kontakty polsko-chińskie nawiązano dopiero w wieku XX, kiedy to rząd Republiki Chińskiej 27 marca 1920 roku uznał de iure państwo polskie.
W okresie międzywojennym w Republice Chińskiej funkcjonowało polskie poselstwo w Nankinie, później przeniesione do Szanghaju, a także konsulaty generalne działające w Harbinie i Szanghaju. Poselstwo Chin w Warszawie zostało utworzone przez stronę chińską dopiero w 1933 roku. Z kolei w okresie II wojny światowej polska ambasada miała swoją siedzibę w Czunkingu.
Po zakończeniu wojny, 5 lipca 1945 roku, rząd Republiki Chińskiej wycofał uznanie dla działającego w Londynie polskiego rządu na uchodźstwie i uznał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej w Warszawie.
W 1949 roku, po utworzeniu przez Mao Zedonga Chińskiej Republiki Ludowej, stronie polskiej dostarczono proklamację zawierającą propozycję nawiązania stosunków dyplomatycznych. W efekcie władze w Warszawie wezwały do siedziby MSZ chargé d’affaires Republiki Chińskiej - Bao Yi, któremu wręczono notę, zawiadamiającą, iż „uważa stosunki dyplomatyczne z rządem kantońskim za nieistniejące od dnia 4 października 1949 roku”. Następnego dnia kierownik polskiego MSZ wiceminister Stanisław Leszczycki wystosował oficjalny telegram do premiera ChRL Zhou Enlaia, w którym przekazał polską zgodę na nawiązanie stosunków dyplomatycznych.
Za oficjalną datę nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a ChRL uznaje się 7 października 1949 roku, kiedy do Warszawy dotarła odpowiedź ChRL.
Pierwszym polskim przedstawicielem w Chińskiej Republice Ludowej został Jan Jerzy Pianowski, któremu 27 października 1949 roku powierzono funkcję chargé d’affaires w Nankinie. W niespełna pół roku później prezydent RP Bolesław Bierut mianował Juliusza Burgina (z dniem 10 marca 1950 roku) pierwszym polskim ambasadorem w ChRL. Wręczenie listów uwierzytelniających Mao Zedongowi odbyło się 12 czerwca 1950 roku.
Z kolei pierwszym ambasadorem ChRL w Warszawie został generał Peng Mingzhi, który 20 lipca 1950 roku. złożył listy uwierzytelniające prezydentowi Bolesławowi Bierutowi. (PAP)
kom/ ksi/
