Zakończyła się renowacja sarkofagu upamiętniającego ofiary dawnego niemieckiego nazistowskiego więzienia na łódzkim Radogoszczu. W sobotę 19 stycznia przed pomnikiem odbędą się uroczystości 74. rocznicy spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi.
Renowacja odsłoniętego w 1961 r. pomnika-mauzoleum z prochami więźniów zamordowanych przez hitlerowców w styczniu 1945 r. to część trwającego od kilku miesięcy kompleksowego remontu mieszczącego się w tym miejscu Muzeum na Radogoszczu - oddziału Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.
"Zależało nam, by odnowiony sarkofag mieszkańcy Łodzi mogli oglądać już podczas obchodów upamiętnienia masakry radogoskiej. Chociaż muzeum jest zamknięte na czas remontu, 19 stycznia o godzinie 12 zapraszamy do wspólnego oddania hołdu ofiarom" – podkreślił dyrektor Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi Jacek Wawrzynkiewicz.
Odrestaurowano bryłę sarkofagu obłożonego czarnymi granitowymi płytami z inskrypcją: "Tu spoczywamy zamordowani w przeddzień wolności. Imiona i ciała zabrał nam ogień, żyjemy tylko w waszej pamięci. Niech śmierć tak nieludzka nie powtórzy się". Umocniono nasyp, na którym stoi monument oraz prowadzące do niego schody. Powstał również podjazd dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
"Wymieniliśmy też płyty wokół sarkofagu, na których wcześniej wszyscy się ślizgali. Zostały one wypłomieniowane, dzięki czemu nawet po opadach deszczu będzie można po nich bezpiecznie chodzić" – dodał Wawrzynkiewicz.
Renowacja pomnika-mauzoleum kosztowała 425 tys. zł, z czego 340 tys. zł to dotacja Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a pozostała część - Urzędu Miasta Łodzi.
Pozostałe prace na terenie muzeum mają potrwać do marca br. Gruntowny remont przejdzie budynek wystawienniczy, w którym historycznie znajdowała się łaźnia, a po zakończeniu prac pojawią się nowe ekspozycje z niepokazywanymi dotychczas eksponatami. Z kolei dawny budynek więziennej administracji zamienił się już w nowoczesny magazyn muzealny, w którym znajdzie się miejsce dla prawie 50. tys. eksponatów i archiwum Radogoszcza. Muzeum zyskało też pracownię konserwatorską. Koszt remontu to 8,5 mln zł. Część pieniędzy zostanie przeznaczona na prace na Stacji Radegast, która m.in. zostanie dostosowana do zwiedzania przez osoby niepełnosprawne.
Więzienie na Radogoszczu Niemcy utworzyli w 1940 r. w byłej fabryce włókienniczej Samuela Abbego. Najpierw funkcjonował w niej hitlerowski obóz, a następnie więzienie policyjne.
W latach 1940-41 trafiali do niego głównie Polacy masowo wysiedlani ze swoich gospodarstw. Od połowy 1942 r. Radogoszcz był przede wszystkim więzieniem przejściowym dla mężczyzn, których wysyłano do więzień, obozów pracy karnej lub obozów koncentracyjnych.
Na kilkadziesiąt godzin przed wkroczeniem Armii Czerwonej do Łodzi, w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 r., Niemcy podpalili więzienne budynki. W płomieniach zginęło około 1,5 tys. osób. Uratowało się około 30 więźniów.(PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ wus/
