Ślubowanie polskich olimpijczyków w obecności prezesa PKOl płk. Kazimierza Glabisza. Warszawa, 1935 r. Fot. NAC
Polski Komitet Olimpijski obchodzi 95. rocznicę istnienia. W niedzielę w Krakowie przed tablicą na Hotelu Francuskim, gdzie powstał 12 października 1919 roku i w krypcie Lubomirskich nastąpi złożenie kwiatów, które poprzedzi uroczystą sesję w Urzędzie Miasta.
Po złożeniu kwiatów na ul. Pijarskiej przedstawiciele kierownictwa PKOl, władz miasta i Małopolskiej Rady Olimpijskiej udadzą się do kościoła Ojców Dominikanów, gdzie w krypcie Lubomirskich oddadzą hołd prezesom PKOl Stefanowi (1919-1923) i Kazimierzowi (1923-1929) Lubomirskim.
Potem w Urzędzie Miasta rozpocznie się uroczysta sesja. W jej trakcie upamiętniony zostanie nie tylko jubileusz 95-lecia powołania do życia polskiego ruchu olimpijskiego, lecz także 90-rocznica debiutu Polaków w Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 1924 roku, podczas których drużyna kolarzy torowych zdobyła srebrny medal, a brązowy Adam Królikiewicz w indywidualnym jeździeckim konkursie skoków przez przeszkody. Uczczone zostanie także 30-lecie działalności Polskiej Akademii Olimpijskiej.
Jubileuszowe obchody będą tego samego dnia kontynuowane w Warszawie. Honorowy patronat nad uroczystościami sprawuje prezydent RP Bronisław Komorowski.
Celem powołania Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich było wysłanie reprezentacji kraju na igrzyska olimpijskie w Antwerpii w 1920 roku. Do 1925 roku nazwa nowo powstałej instytucji brzmiała Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich. Na jej czele stanął książę Stefan Lubomirski, a patronatem objął Naczelnik Państwa Józef Piłsudski.
Celem powołania Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich było wysłanie reprezentacji kraju na igrzyska olimpijskie w Antwerpii w 1920 roku. Do 1925 roku nazwa nowo powstałej instytucji brzmiała Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich. Na jej czele stanął książę Stefan Lubomirski, a patronatem objął Naczelnik Państwa Józef Piłsudski.
Wybuch wojny polsko-bolszewickiej przerwał przygotowania do inauguracyjnego startu biało-czerwonych w Antwerpii. Polacy zadebiutowali cztery lata później w Paryżu. Do stolicy Francji pojechało 66 zawodników i zawodniczek. Start przyniósł dwa medale. Wicemistrzami olimpijskimi zostali w kolarskim wyścigu drużynowym na 4 km na dochodzenie Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk, natomiast brązowy krążek w jeździeckim konkursie skoków przez przeszkody wywalczył na Pikadorze porucznik Adam Królikiewicz. Obowiązującą do dziś nazwę PKOl przybrał w 1925 roku.
W 1928 roku w Amsterdamie Polska cieszyła się z pierwszego złotego medalu olimpijskiego zdobytego w rzucie dyskiem przez Halinę Konopacką. Pierwszym polskim mistrzem olimpijskim wśród mężczyzn został w 1932 roku w Los Angeles triumfator biegu na 10 000 metrów Janusz Kusociński.
Podczas II wojny światowej, w Kampanii Wrześniowej i na innych polach bitew, w obozach koncentracyjnych i na zesłaniach życie straciło wielu olimpijczyków. W pierwszych igrzyskach po działaniach wojennych jedyny medal w Londynie, brązowy, zdobył dla Polski bokser Aleksy Antkiewicz.
W startach w letnich igrzyskach w latach 1924-2012 polscy sportowy zdobyli 271 medali, 64 złote, 82 srebrne i 125 brązowych, natomiast w zimowych 20 - sześć złotych, siedem srebrnych i siedem brązowych. Powiększenie dorobku uniemożliwiła decyzja o bojkocie igrzysk w Los Angeles w 1984 roku. Z ostatnich zimowych igrzysk w Soczi w 2014 roku biało-czerwoni przywieźli sześć medali - cztery złote, srebrny i brązowy.
Najwięcej medali - siedem - zdobyła Irena Szewińska (trzy złote oraz po dwa srebrne i dwa brązowe). Cztery razy na najwyższym stopniu podium stanął w chodzie Robert Korzeniowski.
Polaków nie zabrakło także wśród zdobywców medali w olimpijskich konkursach sztuki. Zdobyli osiem medali - trzy złote, dwa srebrne i trzy brązowe. Dwukrotnym medalistą, złotym i srebrnym, był rzeźbiarz Józef Klukowski.
We władzach MKOl zasiadali Stefan Lubomirski, Kazimierz Lubomirski, Ignacy Matuszewski, Stanisław Rouppert, Jerzy Loth, Włodzimierz Reczek i od 1998 roku siedmiokrotna medalistka olimpijska w lekkoatletyce Irena Szewińska.
Po działaniach wojennych, w 1946 roku, funkcję prezesa PKOl powierzono Alfredowi Lothowi, który kierował przygotowaniami i wysłaniem reprezentacji Polski na pierwsze powojenne igrzyska w Londynie w 1948 roku. Sternikiem polskiego ruchu olimpijskiego jest od 2010 roku Andrzej Kraśnicki.
Warszawa dwukrotnie gościła sesje MKOl w 1937 oraz w 1969 roku, a także prezydentów - Henri de Baillet-Latoura, Avery Brundage'a, Michaela Killanina, Juana Antonio Samarancha, Jacquesa Rogge, który podczas wizyty w 2004 roku otrzymał godność doktora honoris causa stołecznej Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego oraz wybranego na tę funkcję w 2013 roku Thomasa Bacha.
PKOl aktywnie działa w Stowarzyszeniu Europejskich Komitetów Olimpijskich (EOC). Warszawa gościła kilka razy uczestników Zgromadzenia Generalnego EOC. W komitecie wykonawczym stowarzyszenia zasiadał Piotr Nurowski, a obecnie Andrzej Kraśnicki. Wcześniej długoletnim szefem komisji kultury MKOl był Włodzimierz Reczek, natomiast prezes PKOl Marian Renke piastował przez wiele lat funkcję sekretarza generalnego Stowarzyszenia Narodowych Komitetów Olimpijskich (ACNO), a Janusz Piewcewicz dyrektora.
Najważniejszymi celami stojącymi przed PKOl są krzewienie idei olimpijskiej, wysyłanie reprezentacji na igrzyska, gromadzenie środków na nagrody za zdobycie medali olimpijskich, organizacja konkursów, a wśród nich wspólnie z Klubem Dziennikarzy Sportowych "Złotego Pióra" oraz organizacja Polonijnych Igrzysk Sportowych. Pierwsze odbyły się w 1934 roku i zostały wznowione 40 lat później. (PAP)
jej/ co/
