Źródło: Muzeum POLIN
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie zorganizuje wiele wydarzeń przywracających pamięć o przyczynach i skutkach antysemickiej kampanii sprzed 50 lat. Kluczowym punktem programu będzie otwarcie wystawy „Obcy w domu. Wokół Marca’68”.
„50. rocznicy Marca musimy poświęcić należną uwagę. Przygotowaliśmy na nią program +Obcy w domu. Wokół Marca ’68+, który ma przypomnieć wydarzenia sprzed pół wieku, pomóc w lepszym ich zrozumieniu i skłonić do refleksji. Obejmuje on wykłady historyków i artystyczne performance, konferencje naukowe i pokazy filmów, publikacje, działania w internecie i warsztaty edukacyjne” – zapowiedział prof. Dariusz Stola, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Najważniejszym punktem programu – podkreślił prof. Stola - będzie otwarcie wystawy czasowej, która za pomocą przedmiotów, obrazów, dokumentów i filmów z epoki ukazuje żydowskie doświadczenie Marca i jego następstwa, w tym zwłaszcza emigrację.
„Tytuł wystawy odnosi się do głównego celu ówczesnej antysemickiej kampanii i doświadczenia wielu jej ofiar: wyobcowania – powiedział PAP prof. Stola. - Poczucie bezpieczeństwa, przynależności i zadomowienia są fundamentalną potrzebą każdego człowieka. Ofiary marcowej nagonki zostały ich pozbawione. To, co w ludzkim życiu najcenniejsze, leży często pomiędzy ludźmi, rośnie powoli, ale może być szybko zniszczone. Nasza wystawa przedstawia zatem historię sprzed 50 lat, ale zarazem porusza kwestie uniwersalne, które nie straciły na aktualności”.
Wystawa „Obcy w domu. Wokół Marca’68” opowiada o przyczynach, przebiegu i dalekosiężnych konsekwencjach wydarzeń, które zmusiły do wyjazdu z Polski 13 tysięcy Polaków żydowskiego pochodzenia uznanych za „obcych”. Zwiedzający ekspozycję poznają motywacje tragicznych decyzji – zostać czy wyjechać? Centralnym punktem przestrzeni opowiadającej o wyjazdach stanie się metaforyczna instalacja nawiązująca do estetyki warszawskiego Dworca Gdańskiego w latach 60. To przestrzeń pożegnań z Polską, gdzie zwiedzający będą mogli posłuchać wywiadów historii mówionej: tych którzy wyjechali oraz tych, którzy zdecydowali się pozostać w kraju.
Osobne sekcje opowiedzą o życiu uchodźców po wyjeździe z Polski. W górnej sali wystawy powstanie Archiwum Marca, w którym zostaną pokazane pamiątki, zdjęcia i dokumenty związane z pożegnaniami i wyjazdami z Polski.
Obok wydarzeń historycznych wyeksponowane zostaną także dzieła artystyczne interpretujące kluczowe doświadczenia pokolenia Marca.
„Jednym z filarów wystawy będą relacje świadków historii – pełne emocji, ale i refleksji. Naszym zamierzeniem jest uniwersalizacja doświadczeń wyjeżdżających po Marcu poprzez pokazanie ich aktualności w nowych, współczesnych kontekstach – mówią kuratorki wystawy, Natalia Romik z Kolektywu SENNA i Justyna Koszarska-Szulc z Muzeum POLIN.
Doświadczenia te – jak zaznaczają kuratorki - mają nakłonić do pogłębionej refleksji nad sensem wydarzeń Marca ’68. „Refleksja widzów stanie się integralną częścią wystawy, rodzajem +żywego wkładu+ w ekspozycję. Rzetelna narracja historyczna w połączeniu z nowoczesnymi formami wystawienniczymi to nasza recepta na skuteczną edukację na temat wydarzeń Marca ’68” – tłumaczą Romik i Koszarska-Szulc.
Ekspozycja - której patronem jest Europejski Komitet Wspierania Muzeum POLIN, a współorganizatorem Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce - będzie udostępniana w Muzeum POLIN od 9 marca do 24 września 2018 roku.
Równolegle Muzeum POLIN kontynuuje akcję zbierania pamiątek i przedmiotów związanych z marcem roku 68. Takich, jak: listy, fotografie, pamiętniki, dokumenty związane z wyjazdem, utratą pracy, emigracją, przedmioty codziennego użytku zabrane w drogę lub zostawione przyjaciołom w Polsce. Podarowane Muzeum pamiątki staną się ważnym elementem wystawy, budując część instalacji zatytułowanej „Archiwum Marca” oraz kolekcji zbiorów POLIN.
Wśród innych zapowiadanych wydarzeń w POLIN są m.in.: premiera „Księgi wyjścia” Mikołaja Grynberga (10 marca); spektakl „Zapiski z wygnania. Rozmowa o stratach, o lekcjach nienauczonych i o błędach nienaprawionych” (11 marca). Ponadto odbędą się: Międzynarodowa konferencja naukowa „Marzec ’68 po pięćdziesięciu latach” (13 marca); premiera książki Krystyny Naszkowskiej (17 marca) "Obcy w domu. Wokół Marca 68"; dyskusje (od 19 marca); projekt teatralny „Obcy w domu. Wokół Marca ’68” (do 24 września); program edukacyjny o Marcu ’68 ( do 24 września); sekcja portalu Wirtualny Sztetl poświęcona tematyce Marca ’68. (PAP)
Anna Bernat
abe/ agz/
