Wiceszef MSZ Jan Dziedziczak. Fot. PAP/Strefa Gwiazd/S. Leszczyński
Polska delegacja, w tym wiceminister kultury Magdalena Gawin oraz wiceszef MSZ Jan Dziedziczak udają się na uroczystości związane z 72. rocznicą wyzwolenia niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych systemu Mauthausen-Gusen w Austrii.
W uroczystościach weźmie udział również delegacja Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także przedstawiciele polskiego parlamentu. W sobotę wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin weźmie udział w uroczystościach pod sztolniami Bergkristal oraz w uroczystościach przy Memoriale KL Gusen.
W niedzielę odbędą się centralne uroczystości w Mauthausen, w których weźmie udział polska delegacja z wiceminister Gawin, a także szefowa nowej instytucji Mauthausen Memorial Barbara Gluck i prezydent Austrii Alexander Van der Bellen.
Z Mauthausen polska delegacja na czele z wiceszefową MKiDN Gawin uda się do byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Gusen. Zwiedzanie obozu zakończy koncert Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz chóru „Camerata Silesia” z Katowic, któremu przysłuchiwać się będą także przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, miejscowych władz oraz społeczności lokalnej.
Gawin w rozmowie z PAP podkreśliła, że to koncert zorganizowany również dla mieszkańców Gusen. "Jesteśmy bardzo wdzięczni lokalnym mieszkańcom, którzy chcą zachować tę pamięć i którzy, moim zdaniem, są dowodem na to, że można o tych więźniach pamiętać, że nie jest to sprzeczne z przywiązaniem do własnego narodu i własnej historii" - powiedziała.
73 lata temu wyzwolony został niemiecki obóz Mauthausen-Gusen - miejsce śmierci tysięcy Polaków
Na poniedziałek przewidziany jest briefing dla mediów z udziałem wiceminister Gawin oraz wiceszefa MSZ Jana Dziedziczaka. Wiceministrowie otworzą międzynarodową dwudniową konferencję zatytułowaną „Killing Intellectuals. European Intellectual Elites under German Occupation 1939-1945”. Konferencja została zorganizowana przez Instytut Polski w Wiedniu, Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego przy współpracy MSZ i MKiDN.
Jan Dziedziczak w Ambasadzie RP w Wiedniu spotka się z byłymi więźniami KL Mauthausen-Gusen oraz z Polonią. podczas spotkania wręczy Krzyży Wolności i Solidarności zasłużonym działaczom opozycji antykomunistycznej w Polsce. W spotkaniu będzie również uczestniczyć Magdalena Gawin. Z ambasady wiceminister spraw zagranicznych uda się do Kościoła na Kahlenbergu, gdzie znajduje się symboliczny grób ok. 30 tysięcy ofiar obozów KL Mauthausen-Gusen.
We wtorek Dziedziczak złoży wieńce pod pomnikiem ofiar w Wiener Neudorf oraz w Guntramsdorf. Ambasador RP w Wiedniu Artur Lorkowski otworzy seminarium w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu organizowane we współpracy z austriackim Funduszem Przyszłości, podczas którego Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie zaprezentuje koncept Europejskiego Centrum Edukacji w Gusen im. Henryka Sławika.
Jak zaznaczyła Magdalena Gawin w Europejskim Centrum Edukacji miałyby zostać w przyszłości organizowane konferencje europejskie, a także spotkania z młodzieżą. "Chcemy, żeby to miejsce było żywe" - podkreśliła.
W Gusen, wzdłuż Georgerstrasse, tuż obok ostatnich niszczejących budynków poobozowych, Muzeum Historii Polski przy wsparciu Ambasady RP w Wiedniu oraz Fundacji PGNiG im. Ignacego Łukasiewicza zaprezentuje plenerową wystawę „GUSEN: granit i śmierć, pamięć i zapomnienie", która tego samego dnia zostanie pokazana w Parlamencie Europejskim w Brukseli, a od 29 maja 2017 roku będzie prezentowana na Uniwersytecie Wiedeńskim.
Po wojnie, na miejsce upamiętnienia działających na terenie Austrii obozów zaadaptowany został "bliźniaczy" obóz w Mauthausen. Pozostałości po KL Gusen zostały w znacznej części zniszczone, zaś tereny poobozowe - podzielone i sprzedane prywatnym właścicielom, co doprowadziło w konsekwencji do powstania na obszarze dawnego obozu zabudowy mieszkalnej oraz zakładów przemysłowych.
Obóz KL Gusen funkcjonował od 25 maja 1940 r. do 5 maja 1945 r. Do chwili wyzwolenia przez armię amerykańską 5 maja 1945 r. do KL Gusen deportowano łącznie 71 tys. osób 27 narodowości. Życie w KL Gusen straciło ok. 35 tys. z nich, a 60 proc. zamordowanych stanowili Polacy. Według różnych szacunków w latach 1940-1945 w KL Gusen zginęło ok. 27-35 tys. polskich obywateli. (PAP)
mro/ par/
